COVID-19 Döneminde Multipl Sklerozlu Hastaların Anksiyete ve Depresyon Düzeylerinin Değerlendirilmesi: Genel Popülasyon ile Karşılaştırılması
Gizem Yağmur Yalçın1
, Cansu Polat Dunya1, Zeliha Tülek1, Murat Kürtüncü2, Mefkure Eraksoy2
1İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi, İstanbul, Türkiye
2İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, COVID-19, anksiyete, depresyon, COVID-19 bilgi düzeyi
Özet
Amaç: Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) pandemisi multipl skleroz (MS) hastalarında anksiyete ve depresyonu artırabilir. Bu çalışmanın amacı COVID-19 pandemisi sürecinde MS hastalarında anksiyete ve depresyonu değerlendirmek, yordayıcılarını belirlemek ve genel popülasyon (GP) ile karşılaştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi MS kliniğinde yürütüldü. Veriler, sosyodemografik özellikleri, COVID-19 bilgi düzeyini ve hastane anksiyete ve depresyon ölçeğine ilişkin soruları içeren bir form ile online olarak toplandı.
Bulgular: Çalışmaya 800 katılımcı (GP: 421, MS: 379) dahil edildi. Anksiyete (GP: %42,3 vs. MS: %32,2, p=0,002) ve depresyon (GP: %53,9 vs. MS: %39,6, p<0,001) MS hastalarında genel popülasyona kıyasla daha düşük bulundu. COVID-19 bilgisi ise daha yüksekti (GP: 9,1±1,5’e vs. MS: 9,9±1,2, p<0,001). COVID-19 enfeksiyonu geçirme oranı daha düşüktü (GP: %15,4’e vs. %6,9, p<0,001). Diğer faktörlerin yanı sıra, COVID-19 hakkında bilgi düzeyi hem GP hem de MS gruplarında anksiyete ve depresyonun ortak bir yordayıcısıdır [anksiyete için odds oranı (OR): 0,8, %95 güven aralığı (GA): 0,7-0,9, p=0,007 ve OR: 0,7, %95 GA: 0,7-0,9, p=0,020, depresyon için; OR: 0,7, %95 GA: 0,7-0,9, p=0,001 ve OR: 0,8, %95 GA: 0,7-1,0, p=0,023).
Sonuç: Çalışmamız MS hastalarının GP’ye göre daha az anksiyete ve depresyona sahip olduğunu ortaya koydu. Bu çalışma pandemi sürecinde COVID-19’a ilişkin bilgi düzeyinin önemini ve psikolojik destek ihtiyacının gerekliliğini göstermektedir.