Belkıs Koçtekin1, Burcu Yüksel2, Doğan Durmaz3, Mert Abdullah Çilli2, Mustafa Agah Tekindal4, Deniz Turgut Çoban3

1Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Transfüzyon Merkezi, Fizyoloji, Antalya
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Antalya
3Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Oftalmoloji Kliniği, Antalya
4İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bioistatistik Bölümü, İzmir

Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, optik koherens tomografi, stereokeskinlik, stereotest, görsel uyarılmış potansiyeller

Özet

Amaç: Optik nöriti (ON) olan ve olmayan multipl sklerozlu (MS) hastalarda stereokeskinliğin P100 dalgası ve retinal sinir lif tabakası kalınlığı (RSLTK) ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Bu prospektif çalışmaya klinik MS tanısı almış, hikayesinde ON olan ve olmayan 29 hasta dahil edildi. ON olmayan hastalar tekrarlayandüzelen MS (TDMS) ve tek atak MS (TAMS) alt gruplarında incelendi. Çalışmada ON’li TDMS (ON-TDMS) grubunda 11 hasta, ON olmayan MS grubunda 11 TDMS’li ve 7 TAMS’li hasta ve üçüncü grup olarak kontrol grubunda 16 sağlıklı gönüllü yer aldı. Stereokeskinlik TNO ve Titmus testleri ile belirlendi. RSLTK, spektral-domain optik koherens tomografi ve P100 dalgası, patern görsel uyarılmış potansiyeller ile ölçüldü. Sonuçlar, SPSS 20 istatistik programı ile analiz edildi. P<0,05 anlamlı kabul edildi.

Bulgular: ON-TDMS, TDMS, TAMS ve kontrol gruplarında sırasıyla TNO test skorları 151,5±175,85, 117,27±67,00, 197,14±141,62 ve 49,29±29,00; Titmus test skorları 89±111,20, 59,09±48,26, 68,57±39,76 ve 40,00±0,00 saptandı. TNO test skorları ON-TDMS ve TAMS gruplarında kontrol grubundan anlamlı derecede daha yüksek idi (sırasıyla; p=0,03 ve p=0,006). Titmus test skorları MS gruplarında kontrol grubundan farklılık göstermedi. ON-TDMS grubunda Titmus test skorları arttıkça nasal-RSLTK azalmaktaydı ve TAMS grubunda TNO test skorları arttıkça P100 latansı uzamaktaydı (sırasıyla r=-0,795, p=0,018 ve r=0,761, p=0,047).

Sonuç: Çalışmanın sonuçlarına göre, ON olan ve olmayan MS gruplarında stereokeskinlik azalmaktadır. MS’li hastalarda stereokeskinliğin ölçülmesi tanı ve takipte yardımcı olabilir.