Sıçanlarda Embriyonik Süreçte Ultrason Dalgalarının ve Etanol Maruziyetinin Hipokampal Hücrelerin Hücre İçi Kalsiyum ve Reaktif Oksijen Türleri Oranları Üzerindeki Sinerjistik Etkileri

Elahe Ranaei1, Naser Abbasi2, Ardeshir Moayeri1, Mina Kafashi3, Maryam Maleki3, Mohammad Reza Kaffashian3

1Ilam University of Medical Sciences Faculty of Medicine, Department of Anatomy, Ilam, Iran
2Ilam University of Medical Sciences, Biotechnology and Medicinal Plants Research Center, Ilam, Iran
3Ilam University of Medical Sciences Faculty of Medicine, Department of Physiology, Ilam, Iran

Anahtar Kelimeler: Hipokampus, hücre içi kalsiyum, ultrason, sıçan, ROS

Özet

Amaç: Ultrason (US), gebelikte fetüsün kontrol edilmesi gibi çeşitli uygulamalarda kullanılan bir görüntüleme işlemidir. Bildiğimiz kadarıyla hiçbir çalışma tanısal US dalgalarının ve etanol maruziyetinin hücre içi kalsiyum ([Ca2+]i) süreçleri ve reaktif oksijen türleri (ROS) üzerindeki eşzamanlı etkisini araştırmamıştır. Bu nedenle, bu çalışmada öncelikle fetal yaşam sırasında tanısal US’nin sıçanların hipokampal hücrelerindeki [Ca2+]i ve ROS üzerindeki etkilerini; daha sonra da tanısal US’nin bu iki değişken üzerinde etanolün etkilerini artırıp artırmadığını araştırmayı amaçladık.

Gereç ve Yöntem: Erişkin dişi Wistar sıçanlar, çiftleşme sonrası; kontrol grubu, etanol grubu (5 g/kg), 11-13. gebelik günlerinde 10 dakika boyunca 3 ve 5 MHz frekanslarında tanısal US uygulanan gruplar ve aynı gebelik döneminde etanol eşliğinde US dalgaları uygulanan gruplar olmak üzere 6 gruba ayrıldı. Doğumdan 14 gün sonra yavrulara anestezi uygulandı, hipokampus izole edildi ve hücre kültüründen sonra Flou 3-AM ve florimetri cihazı kullanılarak [Ca2+]i ölçüldü.

Bulgular: Bu çalışmada 3 ve 5 MHz frekanslı tanısal US’nin kontrol grubuna göre [Ca2+]i düzeylerini %17,8 ve %21,8; ROS düzeylerini ise %81,18 ve %128,51 oranlarında artırdığını gösterdi. Ayrıca 3 ve 5 MHz frekanslı etanol ve US’ye aynı anda maruz kalan gruplarda [Ca2+]i seviyeleri etanol grubuna göre %19,19 ve %23,33 oranlarında daha yüksekti. Ayrıca 3 ve 5 MHz frekanslı etanol ve US’ye aynı anda maruz kalan gruplarda ROS miktarı etanol grubuna göre sırasıyla %77,5 ve %172,5 oranlarında daha yüksekti. Ancak etanol tek başına hücre içi [Ca2+]i ve ROS seviyelerini değiştirmedi.

Sonuç: 3 ve 5 MHz frekanslı tanısal US’nin [Ca2+]i ve ROS seviyelerini artırdığı ve etanolün [Ca2+]i ve ROS seviyeleri üzerindeki etkilerini de şiddetlendirdiği sonucuna varıldı.