Adalet Arıkanoğlu1, Hatice Yüksel2, Cüneyt Göçmez3, Ertuğrul Uzar1, Abdullah Acar1, Mehmet Ufuk Aluçlu1

1Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, Diyarbakır
2Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakır
3Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim Dalı, Diyarbakır

Anahtar Kelimeler: Memantin, apopitoz, iskemik inme, antioksidan, oksidan

Özet

AMAÇ: Metanol nörotoksisitesinde oksidatif stresin rolü olduğu daha önceki çalışmalarda bildirilmiştir. Kafeik asit fenetil esterin (CAPE) birçok deneysel çalışmada antioksidan özelliği gösterilmiştir. Bu çalışmada amacımız ratların serebeller dokusunda metanol toksisitesine karşı ortaya çıkan oksidatif strese karşı CAPE’nin koruyucu etkisi olup olmadığını araştırmaktır.

YÖNTEMLER: Bu çalışmada 40 adet rat; kontrol (n=8), yalnız Metotreksat (MTX) verilen(n=8), MTX+Metanol (n=8), MTX+Metanol+Etanol tedavisi (etanol grubu) (n=8), ve MTX+Metanol+CAPE tedavisi (CAPE grubu) (n=8), olmak üzere 5 ayrı gruba ayrıldı. Kontrol grubu dışındaki tüm ratlara metanol toksisitesi oluşturabilmek için 7 gün boyunca MTX tedavisi (0,3 mg/kg/gün intraperitoneal (i.p.) ) verildi. Kontrol grubuna herhangi bir ilaç verilmedi. 7 gün sonra metanol 3 g/kg ( i.p.) dozunda metanol, etanol ve CAPE gruplarına verildi. Metanol verildikten 4 saat sonra etanol tedavi grubuna etanol 0,5 g/kg (i.p.), CAPE tedavi grubuna 10 µmol/kg CAPE (i.p.), diğer gruplara serum fizyolojik (i.p.) verildi. 8 saat sonra ratlar dekapite edilerek serebellum dokuları çıkarıldı. Dokularda Paroksanaz-1 (PON-1), Total antioksidan kapasite (TAS) ve malondialdehit (MDA) düzeyleri ölçüldü.

BULGULAR: Yanlız MTX alan grupta kontrol grubuna göre TAS ve PON-1 düzeyinde azalma (sırasıyla p=0,001; p=0,004) ve MDA düzeyinde artış (p=0,001) saptandı. MTX+Metanol grubu yalnız MTX alan grupla karşılaştırıldığında MTX+Metanol grubunda TAS ve PON-1 aktivitesinde azalma (sırasıyla p=0,037; p=0,046) ve MDA düzeyinde ise artış (p=0,022) saptandı. Etanol tedavi grubu MTX+Metanol grubuyla karşılaştırıldığında etanol tedavi grubunda MDA düzeyinde anlamlı düzeyde azalma saptandı (p=0,001). CAPE grubu MTX+Metanol grubuyla karşılaştırıldığında CAPE tedavi grubunda TAS ve PON düzeyinde artış (sırasıyla p=0,001; p=0,001) ve MDA düzeyinde azalma (p=0,001) bulundu.

SONUÇ: Metanol intoksikasyonuna bağlı serebellumda oksidatif stres ortaya çıkmaktadır. CAPE tedavisi serebellumda ortaya çıkan oksidatif stresi etanol tedavisine göre daha fazla azaltmaktadır