Ezgi Yılmaz1, Elıf Sarıönder Gencer2, Ethem Murat Arsava1, Mehmet Akif Topcuoğlu1

1Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Antalya, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Homosistein, doku plazminojen aktivatörü, akut iskemik inme

Özet

Amaç: Hiperhomosisteinemi, kardiyovasküler hastalıklar açısından bağımsız bir risk faktörüdür. Hem antifibrinolitik hem de kanama eğilimine neden olabilecek etkileri vardır. Çalışmamızda, akut iskemik inmede trombolitik tedavi üzerine etkileri incelendi.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada, 2005-2021 yılları arasında hastanemizde intravenöz (iv) doku plazminojen aktivatörü (tPA) tedavisi alan ve 3 gün içinde bakılmış homosistein (Hcy) düzeyi olan hastalar tPA etkinliği, prognoz ve intraserebral kanama açısından değerlendirildi. iv tPA tedavisi etkinliği, 24. saat NIHSS skorunda azalma durumuna göre etkin cevap (en az 4 puan azalma veya skorun sıfır olması) ve dramatik cevap (en az 8 puan azalma veya skorun sıfır ya da bir olması) olarak kategorize edildi. Üçüncü ayda değerlendirilen modifiye Rankin skalasına göre 0 ve 1 puan “mükemmel sonlanım”; 0, 1 ve 2 puan “iyi sonlanım” olarak sınıflandırıldı. iv tPA sonrası serebral kanama sınıflandırması için kontrastsız beyin bilgisayarlı tomografide (BT) Fiorelli’s sınıflaması kullanıldı.

Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 182 hastanın (yaş ortalaması 71±14 yıl; 99 kadın) %46,7’sinde etkin cevap, %31,3’ünde dramatik cevap izlendi. Hastaların %33’ünde mükemmel sonlanım, %53,3’ünde iyi sonlanım görüldü. iv tPA sonrası kontrol beyin BT’de hastaların %15,9’unda herhangi bir şiddette serebral kanama, %,5,5’inde parankimal hematom tip 2 tespit edildi. Prognoz, tPA cevabı ve tPA sonrası serebral hemoraji durumuna göre yapılan analizlerde Hcy düzeyi ve farklı kesim değerleri ile oluşturulan subgruplar arasında bir farklılık saptanmadı.

Sonuç: Çalışmamızda, fibrinolizis ve vasküler bütünlük üzerine negatif etkileri olduğu bilinen hiperhomosisteineminin iv tPA etkinliği, prognozu ve komplikasyonları üzerine belirgin bir etkisi gösterilememiştir. Bu etkilerin daha iyi ortaya konulabilmesi için prospektif ve geniş katılımlı çalışmalara ihtiyaç vardır.