Tülay Başak1, Şeref Demirkaya1, Şenay Uzun2

1Gülhane Askeri Tıp Akademisi
2Yeditepe Üniversitesi

Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, enjeksiyon bölgesi reaksiyonları, imunmodulatör tedavi

Özet

AMAÇ: Bu çalışmada kendi kendine subkutan immünmodülatuar enjeksiyon uygulayan hastalarda, enjeksiyon uygulama özelliklerinin ve enjeksiyon bölgesi reaksiyonlarının incelenmesi amaçlanmıştır.

YÖNTEMLER: Çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 50 MS hastası, araştırmanın

örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veriler literatüre dayalı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen veri toplama formu kullanılarak toplanmıştır. Veriler bilgisayar ortamında, SPSS for Windows Ver. 15.0 paket programı ile değerlendirilmiş, tanımlayıcı istatistik olarak; frekans, yüzdelik, ortalama ve standart sapma, istatistiksel olarak önemlilik değerlendirilmesinde ise Ki-kare ve Mann-Whitney U testi kullanılmıştır.

BULGULAR: Çalışmamızda hastaların %74’ü en az bir enjeksiyon bölgesi reaksiyonu bildirmiştir. En sık görülen enjeksiyon bölgesi reaksiyonları; ağrı ve kızarıklık olup, en az gelişen reaksiyonlar ise, apse ve lipoatrofidir. Enjeksiyon bölgesi reaksiyonu gelişme durumu ile enjeksiyon uygulama özellikleri, kullanılan ilaç, ilacı kullanma süresi ve total enjeksiyon sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p˃0.05). Ancak enjeksiyon bölgesi reaksiyonu gelişme durumu ile cinsiyet arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p˂0.05).

SONUÇ: Enjeksiyon uygulama özelliklerinin, enjeksiyon bölgesi reaksiyonları üzerinde etkili olmadığı belirlenmiştir. Kadınlarda, erkeklere göre daha fazla enjeksiyon bölgesi reaksiyonu gelişmektedir.