Geçici İskemik Atak Ünitesinin İnme ve Diğer Vasküler Olayların Erken Tanı ve Tedavisi Üzerine Etkileri
Mine Hayriye Sorgun1
, Zerin Özaydin Aksun1, Seyda Erdoğan1, Murat Arslan2, Ayşegül Gürsoy Çoruh3, Diğdem Kuru Öz3, Nil Özyüncü4, Elif Peker3, Cansın Tulunay Kaya4, Kıvılcım Yavuz3, Mustafa Erdoğan5, Canan Togay Işıkay1
1Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi. Nöroloji Ana Bilim Dalı, Ankara
2Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi. Odyoloji Ana Bilim Dalı, Ankara
3Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi. Radyoloji Ana Bilim Dalı, Ankara
4Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi. Kardiyoloji Ana Bilim Dalı, Ankara
5Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi. Biyoistatistik Ana Bilim Dalı, Ankara
Anahtar Kelimeler: Geçici iskemik atak, minör inme, prognoz, hastanede kalış süresi, GİA ünitesi
Özet
Amaç: Geçici iskemik atak (GİA) ve minör inme sonrasında etiyolojik nedenin hızlıca bulunması ve uygun tedavinin başlanması hastaların özürlülük yaratacak şiddette iskemik inme geçirmesini önleyebilir. Bu çalışmanın primer amacı GİA ve minör inmenin farkındalığını artırmak ve GİA ünitelerine erken başvuruyu sağlamaktır. Ayrıca GİA ünitesinin, prognoz ve hastanede kalış sürelerine sağladığı faydayı araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya başlamadan önce, kliniklere GİA ve minör inme belirtileri hakkında bilgi veren ve hastaların ulaşabilmesi için araştırma görevlisinin telefon numarası bulunan broşürler dağıtılmıştır, posterler asılmıştır ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri sağlık çalışanlarına GİA ünitesinin tanıtımı yapılmıştır. Daha sonra 16 Eylül 2019 - 15 Eylül 2020 arasında GİA veya minör iskemik inme semptomları (NIHSS ≤5) ile başvuran ardışık 69 hasta prospektif olarak çalışma grubuna dahil edilmiştir. 16 Eylül 2018 - 15 Eylül 2019 arasında GİA veya minör iskemik inme (NIHSS ≤5) ile başvurmuş ardışık 90 hastanın kayıtları kontrol grubu olarak retrospektif değerlendirilmiştir. GİA ünitesi öncesi ve sonrası başvuran iki grup hastanın etiyolojik tanı ve tedavi zamanlaması, hastanede kalış süresi ve prognoz açısından karşılaştırılmıştır.
Bulgular: İki grup arasında vasküler olaylar ve vasküler mortalite açısından anlamlı bir fark bulunmamıştır. Yapılan lojistik regresyon analizinde, hastanede yatış süresi çalışma grubunda anlamlı olarak daha kısa tespit edilmiştir (P = 0,015).
Sonuç: GİA ve minör inme hastaları hızlıca tanınmalı ve kalış süresini kısaltmak, hastane maliyetlerini ve olası komplikasyonları azaltmak için araştırma tetkikleri en kısa sürede yapılmalıdır.