Nörolojik ve Dental Boyutu ile Atipik Fasiyal Ağrı
Şebnem BIÇAKCI1, Attila ÖZ2, Yakup SARICA1, Semih GİRAY3
1Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, ADANA
2Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız Diş Çene Hastalıkları ve Cerrahisi Anabilim Dalı, ADANA
3Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adana Araştırma ve Uygulama Hastanesi Nöroloji Bölümü, ADANA
Anahtar Kelimeler: Atipik Fasial Ağrı (AFA), nörolojik değerlendirme, orodental değerlendirme
Özet
Bilimsel Zemin: Yüz bölgesinde tanımlanan 'orofasiyal' ağrılar nörojen, vasküler, bağ doku ve dental sorunlardan kaynaklanmaktadır. Bu ağrılar, temporomandibular eklem hastalıkları, atipik fasiyal ağrı (AFA), atipik odontalji ve burning mouth sendromu olarak dört ana başlıkta toplanmaktadır. İlk defa Frazier ve Russel tarafından tanımlanana AFA, trigeminal sinir alanında yerleşen kronik bir ağrı sendromudur. Amaç: AFA tanısı almış 12 olgu çalışmaya alınmıştır. Nöroloji uzmanı tarafından başağrıları değerlendirilen ve uzman diş hekimi tarafından orodental muayeneleri yapılan hastalarda, ağrı tetikleyici faktörleri, lokalizasyonu, süresi, şiddeti, sıklığı eşlik eden semptomları, ruhsal gözlemleri, uygulanan sağaltım ve alınan yanıtın değerlendirilmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bulgular: Yaş ortalaması 41.3, sekiz kadın, 4 erkek toplam 12 olgunun değerlendirilmesinde, ağrı öykü süresi eşit bir dağılım göstermemekteydi (2-35 yıl). Ağrı sıklığı %83.3 oranında her gün ve ağrı yerleşimi 11 olguda unilateral bir olguda ise bir tarafta daha belirgin olmak üzere bilateral özellik taşımakta ve ağrı süreleri minumum 10 dk maksimum gün boyu devam etmekteydi. Olgularda ağrı şiddeti Visuel Analog Skalasına (VAS) göre ortalama 6.8 olarak saptandı. Nörolojik, orodental muayenede ve yapılan radyolojik incelemelerinde AFA'ya neden olabilecek pozitif bulgu saptanmadı. 9 olguda Hamilton Depresyon Skalasına göre hafif ya da orta düzeyde depresyon belirlendi. Sağaltımda tüm olgularda mono ya da politerapide antidepresanlar ve antiepileptikler tercihedildi. 9 hastada düzelme gözlendi. Sonuç: Ortalama 23 aylık bir izlem sonucunda çalışmamızda AFA'lı olgularda tanı ve sağaltım aşamasında tüm kronik ağrılarda olduğu gibi multidisipliner değerlendirilme ile uzun bir izlem süresi gerektiği sonucuna varılmıştır.