Djumagyz DJAKSYBAEVA1, Sibel ÖZEKMEKÇİ1, Güneş KIZILTAN1, İdris SAYILIR1, Burç Çağrı POYRAZ2

1İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, İSTANBUL
2İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, İSTANBUL

Anahtar Kelimeler: kaynakçılık, manganez, toksik parkinsonizm, Parkinson hastalığı

Özet

Bilimsel Zemin: Kaynakçılık iş kolunda kullanılan manganezin (Mn) özellikle dumanına kronik olarak maruz kalan kişilerde çeşitli nöropsikiyatrik semptomlar ortaya çıkabilmektedir. Mn dumanına maruz kalınması, tedaviye yanıt vermeyen parkinsonizm tablolarına yol açtığı gibi, Parkinson hastalığının (PH) erken yaşta başlamasına da neden olabilmektedir. Bu yazıda kaynakçılık mesleğini sürdürmüş ve sonradan akinetik-rijid formda parkinsonizm tablosu gelişmiş olan iki olgu sunuyoruz.Olgular: Otuz bir yaşındaki ilk olgumuzda, 10 yıl süreyle kaynakçılık yaptıktan sonra 30 yaşındayken denge bozukluğu ile başlamış olan ve 1.5 yıl içinde hızlı progresif bir seyirle ağır postüral dengesizlik, distoni, tipik "horoz yürüyüşü" ve piramidal bulguların eşlik ettiği dopaminerjik ilaçlara yanıtsız parkinsonizm tablosu söz konusuydu. Bu hastanın kraniyal MR tetkikinde globus palliduslar başta olmak üzere bazal ganglionlarda bilateral ve simetrik patolojik sinyal değişiklikleri saptandı. Sunulan 56 yaşındaki ikinci olgu ise 30 yıl süreyle kaynakçılık yapmıştı ve mesleğini sürdürmekteyken 44 yaşında sol elinde tremorla başlayan oldukça yavaş progressif seyirli, dopaminerjik ilaçlara iyi yanıt veren ve kraniyal MR'nin normal olduğu tipik idiyopatik PH tablosu mevcuttu.İzlenim: Kaynakçılıkta oluşan dumanın yüksek miktarlarda Mn içerdiği ve kronik kullanımda bazal ganglionlar başta olmak üzere nöronlarda kalıcı hasar oluşturduğu ifade edilmektedir. Ülkemizde kaynakçılık iş kolunda genellikle gözlerin korunmasına yönelik araçlar kullanılmakta, Mn içeren duman solunmasını engelleyen koruyucu araçların kullanılması ise hastalarımızın belirttiği gibi ihmal edilmektedir. Bu iş kolunda çalışanların, beyinde kalıcı lezyonlara yol açarak hastaları yaşam boyu ağır özürlü konuma getirebilmesi bakımından, kronik Mn toksisitesi konusunda bilinçlendirilmesinin gerekli olduğunu vurgulamak istiyoruz.