Alzheimer Tip Demans Önlenebilir mi? Bölüm 1. Vasküler Risk Faktörleri

Özet

Bilimsel Zemin: Klinik ve laboratuvar çalışmalar Alzheimer hastalığı'nın tek bir nozolojik antite olmadığını göstermiştir. Geç başlangıçlı Alzheimer hastalığı, risk faktörleri profili, patogenezi ve nöropatolojik bulguları yönünden oldukça heterojendir. Yaşlı hastalarda Alzheimer hastalığı ile vasküler risk faktörleri ve ateroskleroz arasında bağlantı olduğuna dair artan bulgular vardır. Alzheimer hastalığının prevalansı aterosklerozun derecesi ile artar. Alzheimer hastalığı bütün demansların % 70'inden fazlasını oluşturur ve hastalığın modifiye edilebilen risk faktörlerinin belirlenmesi önemlidir. Geçen on yıl içinde Alzheimer hastalığı ile ilgili vasküler faktörler için artan ilgi mevcuttur. Günümüzde kardiovasküler risk faktörleri ile "stroke" hikayesinin hem vasküler demans hem de Alzheimer hastalığı riskini artırdığı gözlenmektedir. Sigara, hipertansiyon, yüksek kolesterol ve diabet gibi kardiovasküler risk faktörlerinden her biri; demans gelişmesini %20-40 oranında artırmaktadır.
Şimdiye kadar Alzheimer hastalığı için bildirilen risk faktörleri diabetes mellitus, yüksek serum homosistein seviyesi, sigara, düşük eğitim düzeyi, aterosklerosis, yüksek oranda doymuş yağ alımı, APOE ?4 aleli varlığı, yüksek serum kolesterol düzeyi, sistolik hipertansiyon, hipotansiyon, iskemik "stroke". Kafa travması ve en önemlisi yaştır. Bu risk faktörlerinin çoğu sadece Alzheimer hastalığının erken devrelerinde bulunmayıp,herhangi bir kognitif semptom gelişmeden önce de vardır.
İzlenim: Gerçekten Alzheimer hastalığı vasküler etyolojiye sahip ise, orta yaşlarda vasküler risk faktörlerinin belirlenmesi ve tedavisi demans riskini azaltabilecektir.