Amiotrofik Lateral Skleroz Hastalığı Tanısında Transkranyal Magnetik Stimülasyon-Ön Çalışma

Geysu Karlıkaya1, Tülin Tanrıdağ2, Gülbün Yüksel3, Nazire Afşar1, Hülya Tireli3, Canan Aykut Bingöl1, Önder Us2

1Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
2Marmara Üniversitesi Hastanesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
3Haydarpaşa Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, 2. Nöroloji Kliniği, İstanbul

Anahtar Kelimeler: Amiotrofik lateral skleroz, transkraniyal magnetik stimülasyon, tanı

Özet

AMAÇ: Amiotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastalığı üst ve alt motor

nöron dejenerasyonu ile karakterize bir hastalıktır. ALS hastalığının

tanısında alt motor nöron bulguları (AMN) açısından elektromiyografi gibi

elektrofizyolojik incelemelerden yararlanılmakta ancak üst motor nöron

bulgularını (ÜMN) destekleyecek bir laboratuvar yöntemi henüz rutin kul-

lanıma girmemiştir. Son yıllarda kullanılmaya başlanan transkraniyal mag-

netik stimulasyon (TMS) ile santral motor yolların iletimi hakkında bilgi edin-

mek mümkündür. Bu tanı aracının özellikle klinik olarak üst motor nöron

bulgusu olmayan hastalarda üst motor nöron tutulumunu göstermek

açısından önemli rol oynayabileceği düşünülmüştür.

YÖNTEMLER: Bu çalışmada amaç, klinik olarak ALS tanısı almış olgularda

TMS’un ÜMN tutulumunu göstermedeki rolünün araştırılmasıdır.

BULGULAR: Bu çalışma için klinik olarak ALS tanısı almış 13 hasta

ile 10 sağlıklı gönüllüde TMS ile motor uyarılmış potansiyel çalışması

yapılmıştır. ‹nceleme sırasında kortikal motor eşik (KME), kortikal sessiz pe-

riyod, motor uyarılmış potansiyel latansı ve amplitüdü ve santral motor ile-

tim zamanı gibi farklı parametreler değerlendirilmeye alınmıştır.

SONUÇ: Kontrol grubu ile karşılaştırılan sonuçlarda en belirgin farklılığın

KME değerinde olduğu saptanmış ve incelenen diğer parametrelerde kontrol

grubu ile hastalar arasında istatistiksel olarak bir fark bulunmamıştır.

Yorumlar: KME değişikliklerinin ALS hastalarında hastalık süresi ile ilişkili

olduğu ve erken dönemde glutamat ile ilişkili hipereksitabiliteye bağlı

olarak KME değerinde azalma olduğu bilinmektedir. Daha ileri dönemlerde

gözlenen KME’te artma kortiko-motor nöron kaybı ile ilişkili gibi görülmek-

tedir. Kortikal eksitabilite değişiklikleri ALS’e özgüdür. TMS ağrısız, güvenilir

ve kolay uygulanılabilir bir teknik olarak günümüzde ALS tanısında

kullanılmakta ancak gelecekte ALS patogenezi ve tedaviye de bir ışık tut-

ması muhtemel bir tanı aracıdır.