Yasemin Sohtorik İlkmen1, Ezgi Soncu Büyükişcan2

1Boğaziçi Üniversitesi, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
2Yeditepe Üniversitesi, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Yürütücü işlevler, sözel akıcılık, fonemik akıcılık, semantik akıcılık, norm değerleri

Özet

Amaç: Bu araştırmada yaygın olarak kullanılan nöropsikolojik değerlendirme araçlarından sözel akıcılık testlerinin güncel norm değerlerinin oluşturulması ve geçerlik-güvenirlik incelemelerinin yapılması hedeflenmiştir.

Gereç ve Yöntem: Norm değerlerinin oluşturulması amacıyla cinsiyet, yaş ve eğitime göre tabakalandırılmış 1.431 sağlıklı bireye fonemik ve semantik akıcılık testleri uygulanmıştır. Testlerin eş-zaman geçerlik, iç-tutarlılık ve test-tekrar test değerlendirmeleri yapılmıştır. Cinsiyet, yaş ve eğitimin sözel akıcılık üzerindeki etkileri adımsal doğrusal regresyon analizi ile incelenmiştir.

Bulgular: Sonuçlar sözel akıcılık testlerinin yüksek düzeyde iç-tutarlılık ve kabul edilir düzeyde test-tekrar test güvenirliği olduğunu göstermiştir. Cinsiyetin sözel akıcılık puanlarına etkisi görülmezken, yaş ve eğitim fonemik ve semantik akıcılığı sırasıyla %37 ve %25 oranında açıklamaktadır. Yaş arttıkça sözel akıcılık performansı düşmekte, eğitim arttıkça yükselmektedir.

Sonuç: Semantik ve fonemik sözel akıcılık testleri norm değerleri 18-89 yaş aralığındaki bireylerde dört farklı eğitim düzeyinde sunulmuştur.