Muhteşem Gedizlioğlu, Pınar Çe, Dilşat Ekmen

İzmir Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İzmir

Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, sigara, özürlülük.

Özet

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, sigara içiminin multipl skleroz (MS) gelişimi ve özürlülük üzerine etkisini araştırmaktır.

YÖNTEMLER: Kliniğimiz MS polikliniğine kayıtlı 270 hastanın demografik verileri ile telefon veya yüz yüze görüşmeyle elde edilen sigara içimi ile ilgili özellikleri incelendi. Hastalar hastalık şiddetine göre EDSS < 5.0 ve EDSS > 5.5 olanlar olarak ve ayrıca MS tipine göre gruplandırıldı. EDSS ve MS tipi ile sigara içim özellikleri istatistiksel olarak ki-kare testi ile karşılaştırıldı.

BULGULAR: Hastaların 181 (%67)'i kadın, 89 (%33)'u erkekti. Ortalama yaş 40.9 ± 10.7 yıldı. Başlangıç yaşı 31.3 ± 9.9, hastalık süresi 9.5 ± 6.3 yıldı. Ataklı yineleyici MS oranı %60 sekonder progresif MS %21, primer progresif MS %19 idi. Hastaların %76'sında EDSS < 5.0 ve %24'ünde EDSS > 5.5 idi. Sigara içmeyenlerin oranı %45.4; hafif içicilerinki %19.1 ve ağır içicilerinki %35.5 idi. EDSS ve MS tipine göre sigara içen ve içmeyenler arasında fark yoktu (p= 0.19; p= 0.55). Alt grup analizlerinde EDSS sigara içen erkeklerde anlamlı olarak yüksek bulundu (p= 0.024).

SONUÇ: Çalışmamızda hastalık öncesi sigara içimi ile MS gelişimi açısından bir ilişki bulunamadı. Literatürde genel olarak sigaranın MS gelişim riski ve gidişi üzerine olumsuz etkisi olduğu kabul görmekte ise de, bizim sonuçlarımızla benzer bildirimler de vardır. Ancak çalışmamızda alt grup analizlerinde sigara içen erkek hastalarda EDSS'nin daha yüksek olduğunu bulduk. Ek olarak kadın hastalar arasında sigara içme oranının normal popülasyonun iki katına yaklaşan yükseklikte olması dikkati çekiyordu. Türk toplumunda erkeklerde ağır içicilik oranı kadınlara göre belirgin yüksektir. Erkek cinsiyet olmak MS'te de daha ağır özürlülük için olumsuz bir prognostik faktör olarak kabul edilir. Buna göre saptadığımız istatistiksel anlamlılık sigara içimine değil, yalnızca cinsiyete bağlı bir özellik olabileceği gibi; sigara içiminin MS özürlülüğüne zayıf da olsa bir katkısı olması muhtemeldir. Çalışmamız bölgemizde sınırlı bir MS popülas-yonunda sigara içiminin MS riski ve gidişi üzerine genel olarak etkisi olmadığını, fakat olumsuz etkileşimlere işaret eden bazı özellikler olduğunu ortaya koymuştur.