Primer ve Sekonder İntrakraniyal Hipotansiyon: Klinik İzlem, MRG ve Radyoizotop Sisternografi Bulguları

Naime Altınkaya1, Tülin Yıldırım1, Deniz Yerdelen2, Başak Karakurum2, Ali Fuat Yapar3, Özlem Alkan1

1Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dalı, Adana, Türkiye
2Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Adana, Türkiye
3Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nükleer Tıp Anabilim Dalı, Adana, Türkiye

Anahtar Kelimeler: İntrakraniyal hipotansiyon, spontan, sekonder, baş ağrısı, manyetik rezonans görüntüleme, miyelografik sisternografi.

Özet

AMAÇ: Çalışmamızda intrakraniyal hipotansiyonda manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve radyoizotop sisternografi bulguları, klinik izlem ve tedavi sonuçlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

YÖNTEMLER: Merkezimizde intrakraniyal hipotansiyon tanısı konulan 15 hasta geriye dönük olarak değerlendirildi. Olgulara ait beyin omurilik sıvısı (BOS) açılış basıncı ve BOS analizi sonuçları, beyin ve spinal MRG ve radyoizotop sisternografi bulguları incelendi, klinik izlem ve tedavi sonuçları tartışıldı.

BULGULAR: Yaş ortalaması 37 olan 15 olgunun (11’i kadın, 4’ü erkek) 11’inde primer (spontan), dördünde sekonder intrakraniyal hipotansiyon saptandı. Olguların 14 (%93.3)’ünde postüral baş ağrısı izlendi. Bir (%6.6) olguda baş ağrısının postüral özelliği yoktu. Baş ağrısına ek olarak olguların 5 (%33.3)’inde bulantı-kusma, 1 (%6.6) olguda çift görme, 1 (%6.6) olguda boyun ağrısı, 1 (%6.6) olguda baş dönmesi mevcuttu. Beyin MRG’de 12 (%85.7) olguda dural kalınlaşma, 5 (%35.7) olguda hipofiz bezinde genişleme, 3 (%21.4) olguda beyinde aşağıya doğru yer değiştirme, 2 (%14.2) olguda subdural hematom, 2 (%14.2) olguda subdural efüzyon saptandı. Spinal MRG altı olgunun 5 (%83.3)’inde normaldi, 1 (%16.6)’inde meningeal kalınlaşma bulundu. Radyoizotop sisternografide dokuz olgunun 8 (%88.8)’inde BOS kaçağı saptandı. Lomber ponksiyonda BOS açılış basıncı dokuz olgunun 8 (%88.8)’inde ≤ 60 mmH2O bulundu. BOS proteini 3 (%33.3) olguda yüksek bulundu. Konservatif tedavi ile 8 (%53.3) olguda tam klinik düzelme sağlandı. Konservatif tedavi ile düzelmeyen 7 (%46.6) olguya kan yaması uygulandı ve bunlardan altısında tam klinik düzelme sağlandı.

SONUÇ: Postüral baş ağrısı, BOS açılış basıncının düşüklüğü ve karakteristik MRG bulguları intrakraniyal hipotansiyon tanısı için önemli kriterlerdir. Radyoizotop sisternografi BOS kaçağının saptanmasında faydalıdır. Konservatif tedavi ile düzelmeyen olgularda otolog kan yaması uygulanmalıdır.