İnme Sonrası Gelişen Spastisite Tedavisinde Botulinum Toksin A İntramusküler Enjeksiyonu Etkinliği
Melek Karaçam, Deniz Selçuki
Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, Manisa
Anahtar Kelimeler: İnme, kas spastisitesi, botulinum toksinler.
Özet
AMAÇ: Spastisite, inmeli hastalarda sık karşılaşılan bir komplikasyondur. Spastisite günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi önemli derecede engeller ve yaşam kalitesini düşürür. Bu çalışmada inme sonrası gelişen fokal spastisiteli olgularda, botulinum toksin A tedavisinin özürlülük, kas tonusu, ağrı ve günlük yaşam aktiviteleri üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır.
YÖNTEMLER: Botulinum toksin uygulama polikliniğinde takip edilen, inme nedeniyle botulinum toksin A uygulanan fokal spastisiteli 15 hasta değerlendirilmiştir. Hastaların tedavi öncesi ile tedavi sonrası birinci ve üçüncü ay kontrolde spastisitenin şiddeti (Modifiye Ashworth Skalası-MAS), kas gücü skoru (Medical Research Council Scale-MRC), özürlülük ölçeği, görsel ağrı derecelendirilme ölçeği (Visual Analogue Pain Scale), Barthel indeksi karşılaştırılmıştır.
BULGULAR: Biz çalışmamızda; tüm olgularda, klinik durumu yansıtan ölçekler kullanarak, botulinum toksin A tedavisinin etkili olduğunu saptadık. Kas tonusu ve özürlülükte belirgin azalma elde ettik (p< 0.05). Bu sonuçla birlikte ağrıdaki anlamlı azalmanın (p< 0.05) da fonksiyonel düzelmeye ciddi katkısı olduğunu gözlemledik (p< 0.01). Skorlardaki düzelmenin yanı sıra, yaşam kalitesinin artması, kişinin kendini iyi hissetmesi, fizyoterapiye yardımcı olması, diğer sistemik ilaçlara gereksinimi azaltması açısından da spastisite tedavisinde botulinum toksin A’nın önemli bir yeri olduğunu düşünmekteyiz.
SONUÇ: Spastisite, etkilenen olgularda önemli özürlülüğe neden olan karmaşık bir hastalıktır. Botulinum toksini, spastisite gibi aşırı motor aktivite içeren birçok hastalığın tedavisinde tercih edilmektedir. Uzun süreli ancak geri dönüşümlü etkisi, uygulama kolaylığı, uygun güvenilirlik ve yan etki profili botulinum toksin A’yı fokal spastisitenin farmakolojik tedavisinde ilk seçenek haline getirmiştir.