Beyin Damar Hastalarında Aralıklı ve Sürekli Enteral Nutrisyon Uygulamalarının Karşılaştırılması
Levent Güngör, Leyla Özeke, Yakup Türkel, Ufuk Sandıkçı
Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı
Anahtar Kelimeler: Enteral nütrisyon, iskemik inme, pnömoni, diare
Özet
AMAÇ: Akut inme hastasında nadir olmayarak ortaya çıkan disfaji ve neticesindeki malnütrisyon, iyileşmeyi olumsuz etkiler. Erken başlanan nütrisyon desteğinin enfeksiyonlar, hastanede yatış süresi ve mortaliteyi azaltarak fonksiyonel iyileşmeye katkı sağlayacağı kesindir, ancak nazogastrik beslemenin şekli konusunda net kanıtlar yoktur. Bu çalışmada, akut beyin damar hastalarında enteral nütrisyonun aralıklı veya sürekli olarak uygulanması, akciğer enfeksiyonları ve gastrointestinal tolerans açısından karşılaştırılmıştır.
YÖNTEMLER: Çalışmaya disfaji saptanarak nazogastrik beslenme başlanmasına karar verilen 62 akut beyin damar hastası dahil edildi. Aynı hacimdeki beslenme ürünü 31 hastaya günde dörde bölünerek 30-60 dakikalık infüzyonlarla, 31 hastaya ise 24 saat boyunca sürekli infüzyon halinde verildi. Hastalar 10 gün boyunca izlendi. Bu sürede ortaya çıkan akciğer enfeksiyonları, diare, artmış gastrik rezidü, kusma ve tüp tıkanması oranları iki grup arasında karşılaştırıldı.
BULGULAR: 20 hastada pnömoni (%32), 8 hastada diare (%13) gözlendi. Nazogastrik beslenme komplikasyonları ile ilişkilendirilebilecek mortalite oranı %6’ydı. Aspirasyon ve ilişkili pnömoni aralıklı beslenen 11 hastada (%35), sürekli beslenme grubunda 9 hastada gelişti (%29). Akciğer enfeksiyonu açısından gruplar arasında istatiksel anlamlı fark yoktu (p>0.05). Diare aralıklı nütrisyon verilen 7 hastada (%23), sürekli infüzyon yapılan sadece 1 hastada (%3) görüldü. Diare gelişimi aralıklı beslenen hastalarda istatistiksel anlamlılık sınırında daha sıktı (p=0.05). Hiçbir hastada tüp tıkanıklığı, kusma veya gastrik distansiyon görülmedi. Herhangi bir nedenle beslenmenin kesilmesi ve mortalite açısından gruplar arasında fark yoktu (p>0.05).
SONUÇ: Aralıklı enteral nütrisyonda diare ve akciğer enfeksiyonları sürekli tüple beslenmeye göre belirgin bir istatiksel anlamlılığa ulaşmasa da daha fazla görülür. Bunun nedeni kullanılan beslenme setleri ve nazogastrik tüplerin daha fazla manüplasyonu, beslenme ürününün infüzyonunun kesintiye uğraması ve belki de bu şekilde ürün ve setlerin artmış kontaminasyonu olabilir. Nazogastrik yolla beslenmesi planlanan akut inme hastasında sürekli infüzyon şeklinde beslenme tercih edilmelidir.