Mine Hayriye Sorgun, Bilge Koçer, Funda Kaplan, Nesrin Yılmaz, Nezih Yücemen, Canan Yücesan

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, İbn-i Sina Hastanesi, Nöroloji Ad, Ankara

Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, kraniyal sinir hastalıkları, beyin sapı.

Özet

AMAÇ: Multipl sklerozlu hastalarda, beyin sapında manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ile lezyon gösterilemediği halde klinik olarak kraniyal sinir tutulumu olabildiği bildirilmiştir. Bu çalışmanın amacı; multipl sklerozlu hastalarda atak dönemlerinde beyin sapının ve olfaktör ve optik sinirler haricindeki kraniyal sinirlerin tutulum sıklıklarını ve beyin sapındaki lezyon lokalizasyonu ile kraniyal nöropati bulgularının açıklanabilme oranlarını belirlemektir.

YÖNTEMLER: Çalışmaya 86 multipl skleroz hastasının toplam 95 atağı alınmıştır. Bu atakların hepsinde hastaların nörolojik muayeneleri yapılmış ve kraniyal nöropatisi olanlar belirlenerek, kraniyal MRG görüntüleri incelenmiştir.

BULGULAR: Doksan beş ataktan 7 (%7.4)’sinde üçüncü sinir, 1 (%1.1)’inde dördüncü sinir, 6 (%6.3)’sında beşinci sinir, 12 (%12.6)’sinde altıncı sinir, 5 (%5.3)’inde yedinci sinir, 4 (%4.2)’ünde sekizinci sinir, 2 (%2.1)’sinde dokuzuncu ve onuncu sinir tutulumu saptanmıştır. Beş (%5.4) atakta internükleer oftalmopleji, 37 (%38.9)’sinde nistagmus, 9 (%6.3)’unda vertigo ve 14 (%14.7)’ünde diplopi tespit edilmiştir. Pons, mezensefalon ve bulbusta lezyon görülme oranları sırasıyla %58.5, %41.5 ve %21.1’dir. Beş atakta kraniyal nöropati bulguları beyin MRG ile açıklanamamıştır; bunların ikisinde üçüncü kraniyal sinir tutulumu (bir hastada beraberinde internükleer oftalmopleji de vardı), ikisinde altıncı sinir tutulumu, birinde ise altı, yedi ve sekizinci sinir tutulumu mevcuttu.

SONUÇ: Multipl skleroz hastalarında en sık etkilen kraniyal sinir altıncı sinir, en sık tutulan beyin sapı bölgesi ponstur. Hastaların küçük bir kısmında kraniyal nöropati bulgularına rağmen beyin sapı MRG normal olabilmektedir.