Patent Foramen Ovale Hastalarında İnme Tekrarının Önlenmesi: Antikoagülan mı, Değil mi? Yayınlanmış Randomize Kontrollü Çalışmaların Frajilite İndeks Meta-analizi
Mehmet Akif Topçuoğlu
, Ethem Murat Arsava
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Kriptojenik, idiyopatik, inme, önlemek, sağdan sola şant, PFO kapatılması
Özet
Amaç: Patent foramen ovale (PFO) saptanan iskemik inmeli olgularda inme tekrarını önlemek için kullanılacak antiplatelet (APT) veya oral antikoagülan (OAC) ajanlar arasındaki tercih netlik kazanmamıştır.
Gereç ve Yöntem: K vitamini antagonisti olmayan OAC (NOAC) dahil olmak üzere OAC tedavilerinin PFO’lu hastalarda inme nüksünü önleyici etkisini APT ile karşılaştıran beş randomize kontrollü çalışma sistematik literatür taramasından elde edilmiştir. Bu çalışmaların frajilite indeksleri hesaplanmış ve ilave olarak standart bir meta-analiz [APT vs. (N)OAC] gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Meta-analiz, OAC ile sekonder inme profilaksisinin etkinliğinin istatistiksel anlamlılık seviyesine varamamakla birlikte APT’ye göre daha iyi olduğunu [sırasıyla; hasta sayıları 828 ve 889; bağıl risk oranı: 0,76 (%95 güven aralığı; 0,49–1,19)] ve sadece kabul edilebilir seviyede bir yayın yanlılığı bulunduğunu göstermiştir. Ancak, tek tek değerlendirildiğinde tamamı negatif sonuç vermiş olan bu beş çalışmanın kırılganlık indeksleri sıfır olarak hesaplanmıştır. Yapılan meta-analizin kırılganlık indeksi ise 6 (%18,2) olup inmeyi önlemek açısından gözlenen değerin (3,98%) 4,6 kat üzerindedir.
Sonuç: PFO’lu inme hastalarında sekonder profilaksi için APT’ye karşı varfarin veya (N)OAC tercihine ilişkin kanıt düzeyi oldukça zayıf ve kırılgandır. Bu bir sorundur ve çözümü ancak yeni ve iyi planlanmış bir randomize kontrollü çalışma olabilir.