Bir İlçe Hastanesi Perspektifinden Akut İnme: Sorunlar ve Fırsatlar

Özet

GİRİŞ ve AMAÇ: İnme dünya çapında en önemli halk sağlığı problemlerinden biri olup, ülkemizdeki mortalite sebepleri arasında ikinci sırada yer alır. İnme sonrası prognozun ve sağkalımın iyileştirilmesi amacıyla kullanılan en önemli yöntemlerden biri, ülkelerin kendi inme istatistiklerini düzenli olarak takip etmeleri ve eksik noktalarını tespit ederek gerekli önlemleri almalarıdır. Bunun için, sağlık hizmetlerinin çeşitli basamaklarında gerçekleştirilmiş istatistiksel çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu tarz çalışmalar genellikle üçüncü basamak araştırma hastanelerinde gerçekleştirilebilmektedir. Nüfusun önemli bir kısmının tedavi edildiği ikinci basamaktaki durum ise bilinmemektedir. Bu çalışmanın amacı, bir ilçe hastanesine bir yıl boyunca başvuran tüm akut inmeli hastaları inceleyerek, konuyla ilgili veri sağlamak, eksiklikleri tartışmak ve çözüm önerileri sunmaktır.

YÖNTEM ve GEREÇLER: Temmuz 2013-Temmuz 2014 tarihleri arasında akut iskemik inme tanısı konulan tüm hastalar çalışmaya dahil edilmiştir. Hastaların demografik, klinik, radyolojik verileri ile başvuru süre ve Ulusal İnme Sağlık Ölçeği Skalası ‘National Institutes of Health Stroke Scale’ (NIHSS) skorları retrospektif olarak toplanmış, inme sınıflandırmaları yapılmıştır. Tüm hastalar inme sonrası en az bir yıl süreyle takip edilmiştir ve kümülatif sağkalım oranları Kaplan-Meier analiziyle hesaplanmıştır.

BULGULAR: Akut inme tanısı konulan 49 hastadan dördünde hemorajik inme saptanmış, iskemik inme tanısı alan 45 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Bu hastaların %44,4’ü (n=20) belirtilerin başlangıcını takiben ilk üç saatte, %4,4’ü (n=2) 3.-4,5. saatler arasında hastaneye başvurmuştur. İlk üç saatte başvuran hastaların %50’sinde (n=10) NIHSS 1-4 arası (hafif inme), diğer %50’sinde (n=10) NIHSS >=5 (orta veya ağır inme) tespit edilmiştir. Hastaların %37,1’inde (n=13) embolik, %20’sinde (n=7) büyük damar aterosklerozu, %8,6’sında (n=3) küçük damar hastalığı, %2,9’unda (n=1) arterial diseksiyon saptanırken, geri kalan %31,4’ünde (n=11) sebep bulunamamıştır.

Hastaların 21’inde takipte ölüm (exitus) gelişmiştir. Bir, üç ve on iki aylık sağkalım oranları sırası ile %82,2, %57,8 ve %53,3 olarak hesaplanmıştır.

TARTIŞMA ve SONUÇ: Akut iskemik inmeli hastaların ikinci basamakta tedavisi üçüncü basamağa göre daha zor şartlarda gerçekleştirilmektedir. İnme sonrası prognozun ülke genelinde iyileştirilebilmesi için gelişmiş ülkelerdekine benzer önlemlerin ülkemiz şartlarına uyarlanarak uygulanması gerekmektedir.