Parkinsonlu Hastalarda Derin Beyin Stimülasyonunun Yaşam Kalitesine Etkisi

Özet

Amaç: Çalışma, derin beyin stimülasyonunun (DBS) Parkinson hastalığı (PH) tanılı bireylerde yaşam kalitesine etkisini bulmayı amaçlamaktadır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı’nda ilaca dirençli idiyopatik PH tanısıyla subtalamik nükleus bölgesine DBS cerrahisi uygulanmış 19 birey dahil edildi. Demografik bilgiler hasta kayıtlarından toplandı. Değerlendirme cerrahi öncesi (cerrahi öncesi 1 hafta içinde) ve cerrahiden 2 ay sonra (55-65 gün arası) olmak üzere iki kez yapıldı. Değerlendirmede, yaşam kalitesi RAND 36-Item Health Survey 1.0 (RAND-36) ile PH’ye özgü semptomlar ise Birleşik PH Derecelendirme Ölçeği ile değerlendirildi.

Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 12’si erkek 7’si kadın 19 hastanın yaş ortalaması 52,07 yıl (38-72 yıl arasında) ortalama hastalık süresi ise 6,60 yıldı. Kadın olguların RAND-36 değerlendirmesinin vücut ağrısı parametresinin medyan sonuçları cerrahi öncesi 33 (minimum-maksimum=0-80), cerrahi sonrası ise 90 (minimum-maksimum=23-100) olduğu ve aradaki farkın anlamlı olduğu (p=0,028). Erkek olguların duygu durum iyilik hali parametrelerinin medyan sonuçlarının ise cerrahi öncesi 72 iken (minimum-maksimum=48-96), cerrahi sonrası 64 (minimum-maksimum=48-88) olduğu ve aradaki farkın yine anlamlı olduğu tespit edildi (p=0,032). Her iki cinsiyet grubunun ameliyat öncesi ve sonrası diğer değerlendirme parametrelerinin sonuçlarının arasında ise anlamlı bir fark olmadığı tespit edildi (p>0,05). Bununla birlikte Birleşik PH Derecelendirme Ölçeği motor parametreleri ortalamasında cerrahi sonrası düşüş saptanmıştır.

Sonuç: Çalışmamız; bölgemizde STN-DBS cerrahisinin PH üzerindeki etkisinin araştırıldığı ilk kapsamlı çalışma olup, elde ettiğimiz sonuçlara göre STN-DBS cerrahisinin özellikle kadın olgularda yaşam kalitesi üzerinde istatistiksel olarak anlamlı pozitif etkiye sebep olduğu tespit edilmiştir.