Özgü Kizek, Gizem Yağmur Yalçın2, Tuncay Gündüz, Murat Kürtüncü, Mefküre Eraksoy

İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, SARS-CoV-2, aşı, yan etkiler

Özet

Amaç: Araştırmamızdaki birincil amacımız, İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Multipl Skleroz ve Miyelin Hastalıkları Polikliniği’nden takipli şiddetli akut solunum sendromu-koronavirüs-2 (SARS-CoV-2) virüsüne karşı aşılanan multipl skleroz (MS) hastalarında yan etki profilini gözden geçirmektir. Araştırmamızın ikincil amaçları koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) enfeksiyonu geçiren ve SARS-CoV-2 virüsüne karşı aşılanan hastaların demografik, klinik özelliklerini ve hastalık modifiye edici tedavileri değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı Multipl Skleroz ve Miyelin Hastalıkları Polikliniği’nde takip edilen, 18 yaşını tamamlamış, atak döneminde olmayan ve çalışmaya katılmak için gönüllü olan hastalara kısa mesaj ya da e-posta aracılığıyla anket formu iletildi. Toplam 21 sorudan oluşan anket formu hastalar tarafından cevaplandı ve 160 hastanın sonuçları istatistik açıdan değerlendirildi.

Bulgular: Çalışmamıza katılan MS tanısı ile takipli 160 hastanın 107’si kadın (%67), 53’ü (%33) erkekti. Hastaların ortalama yaşı 38 ± 10,9 idi. Hastaların çoğunluğu olarak 128 hasta (%80) ataklı yineleyici MS tanısı ile takip edildi. Ankete katılan hastaların COVID-19 enfeksiyonu geçirme oranı %17 (n = 27) idi. Hastaların %67,5’si (n = 108) inaktif SARS-CoV-2 aşısını tercih etmekle birlikte, %31,8’i (n = 51) BNT162b2 (mRNA) aşısı tercih etti. Yan etkilerden sırasıyla, aşı bölgesinde ağrı (%20), yorgunluk (%14), kas ağrısı (%18), baş ağrısı (%5) ve ateş (%4) izlendi. Birinci doz sonrası yan etki sıklıkları karşılaştırıldığında, mRNA aşısı olan hastaların yan etki sıklığı (%71), inaktif aşı uygulanan hastaların yan etki sıklığına göre (%40) anlamlı derecede yüksek bulundu (P < 0,0001). İlk doz sonrası hastaların 2’si (%1,3) ve ikinci doz sonrası 5’i (%3,8) MS atağı geçirdi. Aşı türleri arasında MS atağı geçirme açısından anlamlı fark bulunmadı.

Sonuç: MS hastalarında inaktif ve mRNA aşıları normal popülasyonla benzer yan etkiler göstermiştir ve aşılar arasında atak geçirme sıklığında anlamlı fark bulunmamıştır.