Huzursuz Bacaklar Sendromunda 25 (OH) Vitamin D Düzeylerinin Hastalık Şiddeti ve Uyku Kalitesi ile Olan İlişkisi

Özet

Amaç: Huzursuz bacaklar sendromu (HBS), bireyin fiziksel sağlığı, duygu durumu ve hayat kalitesi üzerinde olumsuz etkileri olan ve toplumda sık rastlanan sensorimotor özellikte kronik nörolojik bir hareket bozukluğudur. HBS patofizyolojisi tam olarak anlaşılamamakla birlikte, genetik alt yapının yanı sıra demir metabolizması bozuklukları ve dopaminerjik disfonksiyon sorumlu tutulmakta ve son zamanlarda vitamin D eksikliğinin de hastalığın ortaya çıkmasında rolü olduğu iddia edilmektedir. Bu çalışmada, idiyopatik HBS tanısı alan hastalarda, bir vitamin D metaboliti olan 25 (OH) vitamin D düzeylerinin HBS şiddeti ve bireylerdeki uyku kalitesi ile olan ilişkisi incelenmiştir.

Gereç ve Yöntem: İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi genel nöroloji polikliniğine Eylül 2016-Eylül 2018 tarihleri arasında başvurmuş, Uluslararası Huzursuz Bacak Sendromu çalışma grubu tanı kriterlerine göre HBS tanısı almış, 18-75 yaş arası 152 hasta çalışmaya dahil edildi. Hasta grubu vitamin D değeri düşük (<20ng/ml) ve normal (>20 ng/ml) olarak 2 gruba ayrıldı. Her iki gruba huzursuz bacak sendromu şiddetinin belirlenebilmesi amacıyla IRLS Şiddet skalası ve sübjektif uyku kalitelerinin belirlenebilmesi amacıyla Pittsburg uyku kalitesi ölçeği (PQI) uygulandı. Gruplar kendi aralarında istatiksel olarak karşılaştırıldı.

Bulgular: Toplam 152 hastanın 89’u 25 (OH) vitamin D değeri düşük grup (grup 1) ve 63’ü 25 (OH) vitamin D değeri normal (grup 2) olan gruba dahildi. Her iki grup arasında yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksi ve sigara kullanımı bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktu (p>0,05). Grup 1 ve 2 arasında üst ekstremite tutulumu oranları, ferritin değerleri, PQI skorları ve HBS şiddetini gösteren IRLS skorları bakımından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık saptandı (p<0,05).

Sonuç: Çalışmamız 25 (OH) vitamin D eksikliği olan hastalarda HBS şiddetinin daha fazla olduğunu ve uyku kalitesinin belirgin derecede bozulduğunu göstermektedir.