Devrimsel Harika Ertem1, İlhan Yılmaz2

1University of Health Sciences, Istanbul Sisli Hamidiye Etfal Training and Research Hospital, Clinic of Algology, Istanbul, Turkey
2University of Health Sciences, Istanbul Sisli Hamidiye Etfal Training and Research Hospital, Clinic of Neurosurgery, Istanbul, Turkey

Anahtar Kelimeler: Baş ağrısı, servikojenik baş ağrısı, kronik ağrı, büyük oksipital sinir, sinir bloğu

Özet

Amaç: Servikojenik baş ağrısının “cervicogenic headache” (CH) klinik özellikleri tek taraflı, dolgun baş ağrısıyla karakterizedir; boyun hareketleri veya büyük oksipital sinir üzerine basınç ile provoke edilir. CH’nin tedavisinde etkili bir konservatif yöntem tanımlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı, CH’da büyük oksipital sinire tekrarlayıcı lidokain ve metilprednizolon enjeksiyonlarının girişimsel ağrı tedavisinde etkilerini değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem: Bu retrospektif kohort çalışması Ocak 2016 ile Aralık 2017 tarihleri arasında yapıldı. Çalışma dönemi boyunca baş ağrısı polikliniğimizden takip edilen yirmi bir hasta değerlendirildi. CH tanısı, Uluslararası Baş Ağrısı Bozuklukları 3. baskı beta versiyonuna göre yapıldı. En az 3 büyük oksipital sinir blok geçiren ve en az 4 takip randevusuna katılan tüm hastalar için sosyo-demografik ve klinik özellikler kaydedildi. Büyük oksipital sinir bloklarına cevabı değerlendirmek için Sayısal Ağrı Derecelendirme Ölçeği’nde (NPRS) değişim kullanıldı. İstatistiksel analiz programı olarak SPSS 23.0 kullanıldı.

Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 61,51±13,88, %42,85’i kadındı. Baş ağrısı süresi 30,81±21,95 yıldı. Hastaların %85’i tek taraflı baş ağrısına sahipti. On hastada boyun, oksipital ve temporalis kaslarında miyofasiyal spazm (tetik noktalar) vardı. Hastaların %61’i kafa travması sonrası baş ağrısını bildirmişti. Tedaviden 3 ay sonra NPRS’de anlamlı bir azalma (p=0,000) tespit edildi. Baş ağrısı sayısı üç ayda belirgin olarak azaldı (p=0,000). Ciddi bir komplikasyon görülmedi. Miyofasiyal spazmlar, travma öyküsü ve ek baş ağrısının birlikteliği, NPRS skorlarının düzelmesinde önemli bir etkiye sahip olmadı (p>0,05).

Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları, tekrarlayan büyük oksipital sinir blokların, CH tedavisinde etkili bir seçenek olabileceğini ve enjeksiyondan sonraki 3 ay içinde ağrı şiddeti skorlarında anlamlı azalmaya neden olduğunu göstermektedir.