Multipl Skleroz Hastalarının Atak Tedavisinde Yüksek Doz Kortikosteroid Kullanımının Erken ve Geç Dönem Ağır Morbiditeye Yol Açan Yan Etkileri: Uzun Dönem Gözlem Sonuçları

Özet

Amaç: İntravenöz metilprednizolon (IVMP) tedavisi multipl skleroz (MS) ataklarında en sık başvurulan acil tedavi şeklidir ve sık kullanımı nedeniyle yan etki görülme riski yüksektir. Çalışmamızın amacı ağır morbiditeye yol açabilecek yan etkilerin olası farmasötik ve/veya fizyolojik sebeplerle ilişkisini incelemektir.

Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya 2010-2018 tarihleri arasında klinik kesin MS (KKMS) tanısı ile takip edilen ve IVMP tedavisi alan hastalar dahil edildi. Hastaların kortikosteroid (KS) tedavi doz ve süreleri, demografik özellikleri, laboratuvar bulguları ve yan etki profilleri incelendi.

Bulgular: Takipleri sürdürülen 390 (K/E=294/96) hastanın dosyası retrospektif olarak incelendi. IVMP sonrası ağır komplikasyon gelişen 11 (K/E=8/3) hasta saptandı. İki hastada şiddetli alerjik reaksiyonlar veya taşiaritmiler nedeniyle ilaç infüzyonu durdurulmak zorunda kalındı. Bir hasta şiddetli taşikardi ve 2 hasta KS ajanlara bağlı alerji nedeniyle IVMP tedavisini alternatif tedavi ve gözlem yöntemlerinin eşliğinde alabildiler. Hastalardan 9’unda tedavi sonrasında avasküler kemik nekrozu (AVN) geliştiği, bu hastaların 6’sında AVN’nin multifokal, üçünde ise monofokal geliştiği görüldü. En sık etkilenen lokalizasyon femur başıydı (9 hastanın 6’sı), bunu tibia ve talus takip etmekteydi. Sadece 1 hastada yüksek ve tekrar dozda (toplam 42 gr) ilaç kullanımı vardı. İki hasta bir kez IVMP tedavisi almıştı.

Sonuç: Çalışmamızda KKMS tanılı ve IVMP alan hastaların tedavi nedeniyle gelişen komplikasyonları tanımlandı ve bunların ilaç dozu ve süresi ile ilişkili olmayabileceği düşünüldü.