Tanısal ve Terapötik Lomber Ponksiyonda Bilgilendirilmiş Onam: Hastalar Risklerin Farkında mı?
Muhammed Nur Ögün
, Merve Önerli, Şule Aydın Türkoğlu, Serpil Yıldız
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler: Bilgilendirilmiş onam, hastaların farkındalığı, lomber ponksiyon, lomber ponksiyonun riskleri
Özet
Amaç: Bu çalışmada, bilgilendirilmiş onam tipinin (yazılı veya yazılı ve sözlü), hastaların lomber ponksiyon (LP) işleminin riskleri konusundaki farkındalığı üzerine olan etkilerini araştırmayı amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Grup 1’e işlemden 24 saat önce, “bilgilendirilmiş onam formu” verildi ve okuyup imzalamaları istendi. Grup 2’ye bilgilendirilmiş onam formu verildikten sonra, formda belirtilen komplikasyonlar bir nörolog tarafından sözlü olarak da ayrıca açıklandı. İşlem sonrası her iki gruba da onam formunda belirtilen komplikasyonlardan haberdar olup olmadıkları soruldu.
Bulgular: Çalışmaya 43 hasta (grup 1, n=23 ve grup 2, n=20) dahil edildi; hastaların %14’ü (n=6) üniversite mezunu, %18’i (n=8) lise mezunu, %67’si (n=29) ilköğretim mezunu idi. Her iki grup arasında yaş, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından anlamlı fark bulunmadı. Hastaların farkında olduğu komplikasyon sayısının ortalama değeri grup 1 ve 2’de sırasıyla 1,17±1,02 ve 7,35±1,26 idi. Her iki grupta da hastaların farkında oldukları komplikasyon sayısında anlamlı bir fark gözlendi (p<0,001).
Sonuç: Hekimlerin sorumlulukları LP öncesi hastalara yalnızca bilgilendirilmiş onam formu vermekle sınırlı değildir. Doktorlar, formun içeriğini hastalara sözlü olarak da açıklamalıdır.