Gülşen Delikanlı Akbay1, Erdinç Karakullukçu2, Aslı Akyol Mutlu3, Halit Tanju Besler4

1Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Trabzon, Türkiye
2Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Fakültesi, İstatistik ve Bilgisayar Bilimleri Bölümü, Trabzon, Türkiye
3Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara, Türkiye
4Doğu Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Famagusta, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, yağ profili, antropometrik ölçümler

Özet

Amaç: Multipl skleroz (MS), merkezi sinir sisteminin nörodejeneratif bir hastalığıdır. Yağ profili ve antropometrik ölçümler, MS hastaları ve sağlıklı insanlar için farklılık gösterebilmektedir. Bu çalışmada MS hastalarının lipid profilleri ile antropometrik ölçümlerinin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Türkiye’deki bir devlet hastanesine başvuran 392 kişiden (MS grubu-196 hasta, kontrol grubu-196 sağlıklı gönüllü birey) oluşan bu çalışma kontrollü tanımlayıcı bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Her bir bireyden kan örnekleri toplanmış ve lipid profilleri (toplam kolesterol, yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol, düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol ve trigliseritler) analiz edilmiştir. Vücut kitle indeksi (VKİ), bel-kalça ve bel-boy oranları hesaplanmış ve bu gruplar arasında bu parametreler açısından önemli bir farkın olup olmadığı test edilmiştir. Ayrıca, çalışmada ele alınan parametreler ile MS varlığı arasındaki ilişki de araştırılmıştır.

Bulgular: Bireylerin ağırlık, boy, kalça çevresi, bel-kalça ve bel-boy oranları gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermiştir (p<0,05). Çalışmada ele alınan lipid profilleri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. Kontrol grubundaki erkekler ile MS grubundaki erkeklerin VKİ değerleri arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir (p=0,006).

Sonuç: Elde edilen sonuçlar, MS hastalarının antropometrik ölçümlerinin sağlıklı bireylerden önemli ölçüde farklı olduğunu, ancak yağ profilleri açısından gruplar arasında anlamlı bir farkın bulunmadığını göstermektedir. Bu çalışmadan elde edilen bulguların çoğu literatürdeki sonuçlarla eşleşmektedir ve olası bir MS riskinden korunmak için bireylerdeki antropometrik değişikliklerin düzenli olarak izlenmesi gerektiğini önermektedir.