Dilek Yılmaz1, Seda Aladağ Kurt2, Aslıhan Onay3, Resul Karakuş4, Belgin Koçer5

1Konya Numune Hastanesi
2Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi
3Baskent University Faculty of Medicine, Department of Radiology, Ankara, Turkey
4Gazi University Faculty of Medicine, Department of Microbiyology, Ankara, Turkey
5Gazi University Faculty of Medicine, Department of Neurology, Ankara, Turkey

Anahtar Kelimeler: İskemik inme, P-selektin, trombin ile aktive edilebilen fibrinolizis inhibitörü, karotis intima-media kalınlığı

Özet

Amaç: Ateroskleroz ve serebral iskemik inmede enflamatuvar süreçlerin rol aldığı, periferik kandaki lökositlerin beyin parankimine göç ettiği bildirilmiştir. Migrasyon serebral endotel hücreleri ve lökositlerin yüzeyinde bulunan adezyon molekülleri yardımıyla gerçekleşmektedir. Bu adezyon moleküllerinden P-selektin trombosit ve endotel yüzeyinde bulunmakta ve lökositlerin endotele gevşek olarak tutunmalarını sağlamaktadır. Akut iskemik inmede serum P-selektin seviyesinin arttığı gösterilmiştir. Bir başka akut iskemik inme belirteci olabilecek molekül trombin ile aktive olabilen fibrinolizis inhibitörü (TAFI) bir prokarboksipeptidaz olup tromboemboli ve inme riskini 6 artırdığı gösterilmiştir. Karotis arter Doppler ultrasonografi (USG) incelemelerinde intima media kalınlığının (İMK) aterosklerotik hastalıklarla ilişkili olduğu düşünülmekte, karotis İMK arttıkça iskemik inme riskinin arttığı gösterilmiştir. Bu çalışmada akut iskemik inme için farklı mekanizmalar üzerinden etkili olduğu gösterilmiş P-selektin ve TAFI düzeylerinin, ateroskleroz açısından anlamlı kabul edilen karotis İMK ile ilişkisi incelendi.

Gereç ve Yöntem: Kırk akut iskemik inme tanılı hasta ve 22 sağlıklı gönüllü çalışmaya alındı. Her iki grupta başvuru anı, 7., 14. gün ve 1. ayda kan serum P-selektin ve TAFI seviyesi çalışıldı, Doppler USG ile karotis İMK ve stenoz oranı ölçüldü. P-selektin ve TAFI düzeylerinin her iki grupta karotis İMK ile karşılaştırılması yapıldı.

Bulgular: Hasta ve kontrol grubu arasında P-selektin düzeyi ve karotis internal maksiler arter kalınlığı karşılaştırıldığında anlamlı fark saptanmadı ancak hasta grubunda TAFI düzeyleri kontrol grubundan anlamlı olarak yüksek ve her iki grupta TAFI düzeyleri karotis İMK kalınlığı ile korele bulundu.

Sonuç: TAFI artışının asemptomatik aterosklerozun ve iskemik inmede erken aterosklerozun belirteci olabileceği düşünüldü. Akut iskemik inmede gösterilen artmış serum P-selektin düzeyi ile karotis arter İMK arasındaki pozitif korelasyon çalışmamızda saptanmadı ancak serum TAFI düzeyi ile karotis arter İMK ve stenoz oranları arasında pozitif bir ilişki gösterildi.