Sayı menzili testi’nin 50-83 yaş aralığındaki Türkiye popülasyonu için norm değerleri

Özet

Amaç: Bu çalışmada, Türkiye’de dikkat, kısa süreli bellek ve çalışma belleğinin değerlendirilmesinde sıklıkla kullanılan sayı menzili testi (SMT)’nin 50 yaş ve üzeri Türkiye popülasyonunda yaş, eğitim ve cinsiyete göre tabakalandırılmış norm değerlerinin belirlenmesi amaçlandı.

Hastalar ve yöntemler: Araştırmaya 50 yaş ve üzeri 340 sağlıklı birey (139 erkek, 201 kadın; ort. yaş: 64,4±8,5; dağılım 50-83 yıl), yaş (üç düzey: 50-59 yaş, 60-69 yaş, 70-83 yaş), eğitim (üç düzey: 0-5 yıl, 6-11 yıl, 12 yıl ve üzeri) ve cinsiyet (kadın, erkek) değişkenlerine göre dahil edildi. Katılımcıların en uzun ileri sayı menzili (İSM) ve geri sayı menzili (GSM) puanları ile toplam SMT puanları analizlere dahil edildi. Yaş, eğitim ve cinsiyet değişkenlerinin SMT puanları üzerindeki göreceli katkıları çoklu doğrusal regresyon analiziyle, ana etkileri ve birbirleri arasındaki etkileşim etkileri ise 3×3×2 ANOVA deseniyle incelendi. Sayı menzili testinin test tekrar-test güvenirliği 12 ay ara ile uygulanan testler ile belirlendi.

Bulgular: Demografik değişkenler, en uzun İSM ve GSM puanları ve toplam SMT puanlarındaki varyansın %25-38’ini açıkladı. En uzun İSM puanları ve toplam SMT puanları üzerinde, yaş, eğitim ve cinsiyet ana etkileri; en uzun GSM puanları üzerinde yaş ve eğitim ana etkileri saptandı. Sayı menzili testinin yüksek test-tekrar test güvenirliğine sahip olduğu gözlendi.

Sonuç: Çalışmada, SMT’nin alt puan türleri için norm değerleri 50-69 yaş ve 70-83 yaş aralığındaki düşük, orta ve yüksek eğitime sahip bireyler için oluşturuldu. Eğitim yılının SMT performansının en güçlü yordayıcısı olarak dikkat çekmiştir. Genel olarak, ileri yaş, düşük eğitim düzeyi ve kadın olmanın düşük SMT performansıyla ilişkili olduğu gözlendi.