Söyleşi - Soru ve Yanıtlarla Nöroetik
Pierre MAGİSTRETTİ1, Gönül Ö. PEKER2
1DANA, EDAB, EBC Kurucu/Yönetici, FENS Önceki Başkanı, IBRO Gelecek Genel Sekreteri, Lausanne, İsviçre
2DANA, EDAB Üyesi, TÜBAS Kurucu/Genel Başkanı, Nöroetik Eğitimcisi, İzmir, Türkiye
Özet
Kendi içinde zaten çoğul disiplinli bir düşün, eğitim ve araştırma alanı bulunan "sinirbilim" veya "beyin bilimi", günümüzde, kendine özgü eğitsel, felsefi, etik, estetik, hukuksal ve politik açılımları ile sınırları zorlamakta ve iyice özgül bir etik alt disiplini olarak, "Nöroetik" kavramını önermektedir. Amerika Birleşik Devletleri (ABD)'nde, özellikle beyin ve kanser araştırmalarını destekleyen saygın ve güçlü Dana Vakfı' nın daveti üzerine, yüzelliyi aşkın yetkin ve ünlü temel ve klinik sinirbilimci, biyoetikçi, psikiyatrist, psikolog, sosyolog, felsefeci, hukukçu ve kamu yöneticisi Mayıs 2002 tarihinde San Francisco kentinde buluşarak, ortak bir dil bulma ve nöroetik alanını betimleme çabasına giriştiler ve ilk tanımlamayı geliştirdiler: "Nöroetik, beyine ilişkin bilimsel buluşların; tıbbi uygulamalar, yargıya ilişkin değerlendirmeler ve sağlık ve sosyal güvenceye ilişkin yasal düzenlemelere taşındığında doğabilecek etik, yasal ve toplumsal soru ve sorunlarla uğraşır; hekim, yargıç ve avukatların, sigorta yetkililerinin, yasa koyucuların, kamuoyu mühendislerinin ve tüm kesimleri ile toplumun bu sorunlara yaklaşım ve çözümlerini gözetler, araştırır ve hatta danışmanlık sağlar.Son 10 yılda, DANA, EDAB, IBRO, FENS, SfN ve Avrupa Beyin Konseyi'nin yaygın, TÜBAS'ın Türkiye'deki yerel etkinlikleri ve Kanada, ABD ve bazı Avrupa üniversitelerindeki "Nöroetik Mezuniyet Sonrası Programları" ile bu alanda ciddi farkındalık ve açılım sağlanmıştır. Kısa mülakat formatındaki bu oturumda, kavram ve açılımları ile nöroetik yeniden tanıtılacak ve giderek daha ciddi tartışma alanlarına dönüşen seçilmiş sorunlardan "beyin ve davranışa yönelik ilaç uygulamaları", "derin beyin uyarımı" ve '"yalan makinesi' olarak işlevsel beyin görüntüleme" özetle ele alınacaktır .