HEMORAJİK TRANSFORMASYON GÖSTEREN AKUT SEREBRAL İNFARKTLARDA LEZYON VE KLİNİK ÖZELLİKLER
Şerefnur ÖZTÜRK, Taşkın DUMAN, Tülay ÖZTAŞ, Şenay ÖZBAKIR
Ankara Numune Hastanesi Nöroloji Kliniği
Anahtar Kelimeler: Atrial fibrilasyon , hemorajik infarkt, iskemik strok, valvulopati.
Özet
Hemorajik infarkt, tromboembolik alana kan akımının tekrar sağlanmasıyla oluşanhemorajik transformasyon olarak tanımlanmıştır . Bu çalışma hemorajik infarktoluşumunda klinik ve radyolojik özellikleri değerlendirmek, hemorajik infarktlı hastalardaklinik profili değerlendirmek amacıyla planlandı. Akut strok sonrası yedi gün içindekliniğimize kabul edilen hastalardan ilk CT' lerinde infarkt tespit edilip 15 gün içindeçekilen kontrol CT' lerinde hemorajik infarkt tespit edilen 34 hasta değerlendirildi. İlk 15gün içinde kontrol CT' lerinde hemorajik infarkt saptanmayan 15 iskemik strok hastasıklinik özellikleri yönünden hemorajik infarkt grubu ile karşılaştırıldı. CT' de hemorajikinfarktlar peteşial ve hematom formasyonu şeklinde gruplandırıldı ve hematom oluşturangrupla diğer grup klinik özellikler yönünden karşılaştırıldı. CT' de infarktın genişliği,lokalizasyonu ve arter alanı saptanarak gruplar arası karşılaştırma yapıldı. Çalışmayaalınan 34 hemorajik infarktlı hasta (yaş ort. 59,08±15,44) ile 15 infarktlı hastanın (yaş ort.63,80±10,25) yaşları arasında fark bulunmadı. Hemorajik infarkt grubunda CT' de infarktboyutu hemorajik infarkt gelişmeyen gruptan belirgin olarak fazla bulundu (p =0,001).Sistolik kan basıncı iki grup arasında farksızken , diastolik kan basıncı kontrol grubundayüksekti (p =0,036). HT ve DM öyküsü her iki grupta da farksızdı. Hematolojk değerler velipid profili yönünden de iki grup arasında fark bulunmadı. Strok başlangıcında nöbetyönünden fark bulunmazken klinik seyir sırasında ek nörolojik bulgu, hemorajik infarktgrubunda daha fazlaydı (p=0,017). Hemorajik infarkt grubunda strok sonrası tedavideantiagregan ve antikoagülan kullanım oranı % 44,1 idi. EKG de 58,8 atrial fibrilasyonbulunurken, % 17,6 iskemik , %2,9 sol ventrikül hipertrofisi bulundu, % 20,6 normaldi.EKO' da % 23,5 kapak hastalığı, % 2,9 ventriküler dilatasyon, % 18,8 hipokinezi, % 14,3hipertrofi saptandı, % 14,7 hastada EKO normaldi. CT de hemorajik infarktın bulunduğuarter alanı % 76,5 ile orta serebral, % 2,9 anterior serebral, %2,9 posterior serebral, % 17,7 multipl olarak belirlendi. Hemoraji formu %50 hematom, %47,1 peteşial, %2,9 mikst idi. Hemorajik infarkt gelişen hastalar arasında strok oluşum zamanı dakikalar içinde olanlarçoğunluktaydı (%55,9). Bunu saatler içinde olan (%17,6) ve günler içinde olanlar (%8,8)izliyordu. Hematom oluşturmuş hemorajik infarktlarda infarkt boyutu, kan basıncı,hematolojik parametreler ve klinik özellikler hematom oluşturmamış hemorajik infarktgruplarından farklı bulunmadı. Rankin skalası ile de iki grup arasında fonksiyonelyetersizlik farklılığı yoktu. Sonuç olarak hemorajik infarkt oluşumunda kardiakkaynakların hemorajik transformasyonda en önemli faktör olduğu, strok gelişim süresi veinfarkt büyüklüğünün hemorajik infarkt oluşumunda prediktör olabileceği, diğer kliniközelliklerin hemorajik infarkt oluşumunu etkilemediği düşünüldü.