TEDAVİDEKİ EPİLEPTİK HASTALARDA OTONOM NÖROPATİ
İ. TOPALKARA1, S. TOPAKTAŞ1, T. ERSELCAN1, K. TOPALKARA1, A. AKYÜZ2
1Cumhuriyet Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD, Sivas
2Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, Sivas
Anahtar Kelimeler: Antiepileptik ilaçlar, seksüel disfonksiyon, empotans, otonom nöropati
Özet
Antiepileptik ilaçlar (AE), epileptik hastalarda seksüel disfonksiyondan sorumlu tutulmuşlardır. Bu ilaçlar periferik ve otonom nöropati de yaparak seksüel disfonksiyona yol açabilirler. Çalışmamızda AE ilaç kullanan hastalarda otonom nöropati ile seksüel disfonksiyon arasındaki ilişki araştırıldı. Ayrıca seksüel bozukluktan sorumlu nedenlerden biri olarak serum seks hormon düzeylerine bakıldı. Çalışmaya en az iki aydır, üç çeşit AE ilaçtan (fenitoin, karbamazepin, valproat) birini alan 35 hasta (24 E, 11 K) ve 22 kontrol (16 E, 6 K) olgu dahil edildi. Her iki grupta periferik sinir iletim hızları, otonom testler (SDY, RRIV) ve serum seks hormon (SHBG, PRL, LH, FSH, E2, progesteron, total ve serbest testosteron) düzeylerine bakıldı. Periferik sinir iletim çalışmasında hasta grubumuzda motor ve duyusal iletimlerde kontrollere göre anlamlı şekilde yavaşlama tespit ettik. Otonom test çalışmasındaki bulgularımız, sempatik liflerin tutulumunun olmadığı, parasempatik liflerin ise hasta grubunda (seksüel disfonksiyonlu hastalarda daha da belirgin) kontrollere göre tutulumunun bulunduğunu ortaya koydu. Hormon çalışmasında ise erkek hastalarda serbest testosteron düşük, total testosteron ve SHBG düzeyi kontrollere göre anlamlı şekilde daha yüksekti. Sonuç olarak AE ilaç kullanan epileptik hastalarda seksüel disfonksiyon gelişiminde diğer faktörler yanında parasempatik liflerin tutulumun da rolü olabileceğini gösterdik.