HORMON REPLASMAN TEDAVİSİ GÖREN MENOPOZ OLGULARINDA GÖRSEL UYARILMIŞ POTANSİYELLER

Özet

Menopozda over fonksiyonlarında gerilemenin bir sonucu olarak dolaşımdaki östrojen miktarı normal siklustaki değerinin 1/50’si seviyelerine kadar düşer. Eksitatör etkili olan östrojen, voltaja bağlı L tipi kalsiyum kanallarının açılma sıklığını değiştirerek ve glutamatın etkisini potansiyelize ederek santral sinir sisteminde katekolaminlere duyarlılığı artırmakta; ayrıca glutamat dekarboksilaz enzimini inhibe ederek y-amino butirik asit (GABA) olusumunu engellemektedir. Östrojenin bütün bu etkileriyle optik yollarda iletimi artırdığı ve kadınlarda görsel uyarılmış potansiyellerin latans değerlerinin daha kısa, amplitüd değerlerinin ise daha yüksek olmasından sorumlu olduğu ileri sürülmektedir. Biz de bu düşünceden hareketle 39-66 yaşları arasında 30 menopoz olgusunda, nörooftalmolojik değerlendirmeyi takiben, tedavi öncesi ve sonrasında, her iki gözde, monooküler pattern reversal görsel uyarılmış potansiyeller (PRGUP) çalıştık. Tedavi sonrası elde edilen PRGUP latans ortalamalarında istatiksel olarak anlamlı bir kısalma, amplitüd ortalamalarında istatiksel olarak anlamlı bir artma gözledik (p? 0.001). Tedavi sonrası PRGUP değerlerinde meydana gelen bu değişiklikleri; replasman tedavisinde kullandığımız ‘’tibolon’’un doğal seks steroidleri gibi davranıp, santral sinir sisteminde yaygın olarak bulunan östrojen reseptörleri üzerinden görsel ileti süresini kısaltmasına bağladık. PRGUP’lerin menopoz olgularında hormon replasman tedavisinin etkinliğini değerlendirmede kullanışlı ve objektif bir elektrofizyolojik tetkik yöntemi olabileceğini düşündük.