Diyabetik Polinöropati Etiyopatogenezinde Oksidan Stresin Rolü
S. YARDIMCI1, S. ÇOMOĞLU2
1Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, fizyoloji ABD
2Ankara Numune Hastanesi, Nöroloji Kliniği
Anahtar Kelimeler: Diyabetik polinöropati, oksidatif zedelenme, glikolizasyon son ürünleri, iskemi-reperfüzyon hasarı
Özet
Mevcut çalışmalar hiperglisemiye bağlı olarak sinir hücresinde biriken glikolize olmuş biyomol eküllerin oksidasyona duyarlı hale geldiklerini göstermektedir. Hücresel kompartmanlarda bulunan biyomoleküllere benzer şekilde glikolize olmuş plazma lipoproteinlerinin de çok daha kolaylıkla okside oldukları bilinmektedir. Okside olmuş glikolize plazma lipoproteinlerinin de doğal formlarına göre nörovasküler yatakta mikroanjiyopatik değişikliklerin gelişimine aracılık ederek, endotel bağımlı vasküler gevşeme cevabını bozarak ve dolaşım mekasistemi içinde trombosit aktivasyonuna yol açarak sinir kan akımını azalttıkları ortaya konmuştur. Diğer taraftan poliol yolu aktivasyonu ile glukozun sorbitol ve fruktoza çevrimi sırasında artan oksijen tüketimi ve nörovasküler yatakta gelişen mikroanjiopatik değişikliklere bağlı olarak nöronal perfüzyonda görülen azalmanın da oksidatif zedelenmeyi arttırdığı anlaşılmaktadır.Tüm bu sonuçlar ile günümüzde sinir dokudaki artmış oksidatif zedelenmenin diyabetik polinöropati gelişimine aracılık eden en önemli metabolik değişikliklerden biri olduğu kabul edilmektedir.