Başlangıç Yaşına Göre Parkinson Hastalığının Klinik Özellikleri
Meltem DEMİRKIRAN, Şebnem BIÇAKCI, Yakup SARICA
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Adana
Anahtar Kelimeler: Parkinson hastalığı erken başlangıçlı Parkinson hastalığı geç başlangıçlı Parkinson hastalığı, başlangıç semptomları
Özet
Bu çalışma Parkinson Hastalığının (PH) başlangıç yaşına göre gösterdiği farklı klinik özellikleri irdelemek amacıyla yapılmıştır. Kliniğimiz hareket bozuklukları polikliniğinde takip edilmekte olan 143 (80 erkek / 63 kadın) PH olgusu değerlendirilmiştir. Olgular, hastalık başlangıç yaşına göre 40 yaş ve öncesi başlayanlar (Grup 7) 41-59 yaş arası başlayanlar (Grup 2) ve 60 yaş ve sonrası başlayanlar (Grup 3) olarak 3 gruba ayrılmışlardır. Gruplar aile öyküsü, hastalık başlangıç semptomları hastalığın progresyonu ile eklenen bulgular levodopaya başlama ve kullanma süreleri levodopaya bağlı motor yan etkiler açısından değerlendirilmiştir. Klinik değerlendirme UPDRS ve evreleme Hoehn-Yahr skalası ile yapılmıştır. Aile öyküsü Grup 1'de %12, Grup 2'de %3 oranında pozitifken Grup 3'de hiçbir olguda bildirilmemiştir (p<0.05). Grup 1 olguları daha çok akinezi/rijidite (%50) ile başlangıç gösteririken, Grup 3 olguları istirahat tremoru (%78) ile başlamıştır. Grup 2 olgularında ise istirahat tremoru ve akinezi/rijidite benzer oranlarda görülmüştür. Motor flüktüasyon sıklığı ve donma fenomeni Grup 1 ve Grup 2'de Grup 3 olgularına göre çok daha fazla bulunmuştur (p<0.01, p<0.05 sırasıyla). "On-off" fenomeni ve diskineziler sıklıkla Grup 1 olgularında görülmüştür. Grup 1 olgularında diğer gruplardan daha kısa sürede diskineziler ortaya çıkmış ve bu diskinezilerin generalize veya fokal olabildikleri görülmüştür. Grup 2'de ortaya çıkan diskineziler çoklukla generalize iken(%83), Grup 3'de daha çok fokal diskineziler (%72) saptanmıştır. Duysal semptomlar Grup 1 olgularında sık belirlenmiştir. Bu sonuçlar Grup 1 ve 3'ün belirgin farklılıkları olduğunu, Grup 2'nin ise Grup 1'e daha belirgin olmak üzere her 2 gruba da benzer özellikler gösterdiğini telkin etmektedir. Hastalığın başlangıç yaşı ilk semptomlarının adeta belirleyicisi olmakla birlikte, motor flüktüasyon varlığı ve tipi, diskinezilerin ortaya çıkışı ve dağılımı ve hastalığın progresyonu ile eklenen diğer bulgular açısından da farklılıklara neden olmaktadır.