Horizontal Sakkad Açısal Hızları Üzerine Konvergens ve Monoküler Fiksasyon Etkileri
Figen BAYRAMOĞLU, Süleyman İDİMAN
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı
Anahtar Kelimeler: Abdüksiyon, açısal hız, addüksiyon, sakkad
Özet
İnsanda binoküler bakış sırasında herbir göz, bir nesnenin görüntüsünü tek bir görüntü olarak algılamayı sağlayacak şekilde devinir. Sakkadlar sırasında abdüksiyon ve addüksiyon yapan gözlerin birbirine göre nasıl hız ayarlaması yaptıkları bir yüzyılı aşkın zamandır tartışılmaktadır. Bu çalışmada 51 normal genç denekte yakın ve uzak, primer pozisyondan 20°'lik sağa ve sola bakışlar yaptırılarak her bir gözün devinimleri klasik elektrookülografi (EOG) yöntemiyle kaydedildi. Yakın bakışta gözlerin frontal pupilla düzlemi ile orta çizgideki hedef arası 35 cm; uzak bakışta ise 5.5 m idi. Gerek yakın bakışta gerek uzak bakışta binoküler çalışmanın yanında monoküler koşullar ile çalışıldı. Elde edilen bulgular istatistiksel olarak analiz edildi. Binoküler yakın bakışta bakış açısal hızı 216°,54/sn±29,38; uzak bakışta ise 200°, 18/sn bulundu. Binoküler yakın bakışta addüksiyon açısal hız değerleri, uzak bakıştakilerden yüksek (p<0,000) bulundu. Addüksiyon değerleri, abdüksiyon değerlerinden yine anlamlı ölçüde yüksek (p<0,000) bulundu. Monoküler fiksasyon koşullarında elde edilen değerler için de bu farklılığın korunduğu görüldü. Yakın bakışta bulunan açısal hız değerlerinin uzak bakıştakilerden yüksek bulunmasında konvergensin etkilerinin rolü olduğu düşünüldü. Aynı şekilde addüksiyonun abdüksiyondan yüksek bulunmasında da literatür bilgileriyle birlikte konvergensin etkili olduğu değerlendirildi.