Mikst Demanslar
Ali ÖZEREN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, ADANA
Anahtar Kelimeler: mikst demans, alzheimer hastalığı, vasküler demans
Özet
'Mikst demans' terimi erişkinlerde ortaya çıkan ve birden çok nedene bağlı olduğu düşünülen demans olguları için kullanılan bir terimdir. Demansın bir formuna sahip bir kişi bir başka demans formuna karşı korunmalı değildir. Bu gerçekten yola çıkılarak ortaya konan bu terim, klinik olarak kararsız bir durumu ifade eder ve tıptaki genel yaklaşım olan 'bir neden-bir hastalık' kavramına ters düşer. Bugünkü klinik pratikte sıklıkla Alzheimer hastalığı (AH) ile vasküler demansın birlikte bulunduğu olgular için kullanılmaktadır. Bu yazıda, son yıllarda giderek artan demans araştırmalarının ışığında ciddi biçimde gündeme gelen bu terimin kavramsallaştırılması ile ilgili sorunlar, bu bağlamda mikst demansın gerekçeleri ve tanı özellikleri gözden geçirilecektir.Mikst demans terimi farklı demans nedenlerinin bir arada bulunduğu her durum için kullanılabilir. Bu durumlara örnek olarak AH'na eşlik eden vitamin B 12 yetmezliği ya da vasküler demansa eşlik eden hipotiroidizm ya da frontotemporal demansa eşlik eden vasküler demans gibi durumlar verilebilir. Kuşkusuz bu birlikteliklere örnekler daha da arttırılabilir . Bu kadar gevşek birtanısal yapılanmada duyarlılık ve özgüllük sorunları ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda AH ile vasküler demansın aynı olguda birlikte görülme olasılığının diğer kombinasyonlardan daha yüksek olacağını öngörebiliriz. Bu durum klinik pratiğe de yansımış ve mikst demans terimi AH ile vasküler patolojilerin bir arada bulunduğu varsayılan olgular için kullanılır olmuştur.( )