Epilepsi Cerrahisi Öncesi Epileptojenik Alanın Lateralizasyonunda İktal SPECT'in Rolü: EEG ve MRG ile Karşılaştırmalı Sonuçlar
F. İrsel TEZER1, Serap SAYGI2, Eser EL ERGÜN3, Neşe DERİCİOĞLU4, Bilge VOLKAN5, Kader KARLI OĞUZ6, Abdurrahman CİĞER4, Işıl SAATÇİ6, Belkıs ERBAŞ8
1Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji ABD, ANKARA
2Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji ABD, ANKARA
3Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp, Anabilim Dalı, ANKARA
4Hacettepe Üniversitesi Nörolojik ve Psikiyatrik Bilimler Enstitüsü, ANKARA
5Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp, Anabilim Dalı, ANKARA
6Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı, ANKARA
7Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı, ANKARA
8Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp, Anabilim Dalı, ANKARA
Anahtar Kelimeler: iktal SP ECT, fokal nöbet, elektroensefalografi ( EEG), manyetik rezonans görüntüleme (MRG)
Özet
Bilimsel :Zemin: Preoperatif değerlendirme aşamasında MRG, SP ECT ve PET epileptojenik odağın belirlenmesinde önemli rol oynar. İktal SPECT' in epilepside doğru lateralizasyonu göstermede oldukça duyarlı olduğu bilinmektedir. Amaç: Bu çalışmada fokal başlangıçlı nöbeti olan hastalarda, epileptojenik alanın lateral izasyonunda, iktal SPECT bulgularının güvenilirliğinin, EEG ve MRG bulguları ile karşılaştırarak test edilmesi amaçlanmıştır.Gereç ve yöntemler: Son 10 yılda klinik ve/veya elektrofizyolojik nöbeti sırasında intravenöz yolla Tc-9 9m HMPAO ("hexamet hylpropyleneamine oxime") verilerek beyin SPECT'i yapılan hastalardan, fokal başlangıçlı nöbeti olanların ve tüm verilerine ulaşılabilenlerin, MRG ve iktal-interiktal EEG bulguları, iktal SPECT bulguları ile karşılaştırılmıştır. Sonuçlar: Onu erkek, 6'sı kadın olan toplam 16 hastanın, yaş ortalamaları25±8'di. Dokuzunun ekstratemporal tipte, 5'inin temporal tipte nöbetleri varken 2 hastanın hem ekstratemporal hem de temporal tipte nöbetleri vardı. İktal SPECT için ortalama 34.5. saniyede intravenöz Tc-99m HMPAO enjeksiyonu yapılmıştı. Lateralizasyon açısından interiktal EEG ve iktal SPECT bulguları, 16 hastanın 11'inde (%6 9 ) birbiri ile uyumlu bulundu. İktal EEG ile iktal SPECT karşılaştırıldığında 12 (%75) hastada uyumlu sonuç elde edildi. Kraniyal MRG'deki lezyon lateralizasyonu ile iktal SPECT bulgusu başlangıçta 6 hastada (%37.5) uyumlu idi. Dokuz hastada ise ilk olarak MRG'nin normal olduğu rapor edilmişti. Ancak iktal SPECT sonucunda hiperperfüzyon saptanması nedeniyle, MRG'sinormal olan 5 hastanın tekrar ince kalınlıkta temporal loba dik kesitlerin ve tüm beyin volumetrik incelemesinin de dahil olduğu detaylı MRG'si yapıldı. Bu hastaların 4'ü nde daha iktal SPECT bulguları ile uyumlu yeni MRG bulguları olduğu görüldü. Bu şekilde başlangıçta %37.5 olan oranın %62.5'a (10/16) yükseldiği saptandı. Ayrıca iktal SPECT'i normal olarak değerlendirilen 3 hastanın hepsinde klinik olarak ekstratemporal tipte nöbet olduğu ve nöbet sürelerinin 20 saniyeden kısa sürdüğü belirlendi. İzlenimler: Bu çalışma ile iktal SPECT'in; MRG'si normal olan vakalarda ve MRG'nin yeterli olmadığı durumlarda, iktal EEG ile uyumlu ve değerli bulgular verdiği gösterilmiştir. Temporal nöbetlerde, nöbet sürelerinin kısa olduğu ekstratemporal tip nöbetlere göre, iktal SPECT daha yüksek oranda bilgivermektedir.