Fulya Eren, Günay Gül

Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul

Anahtar Kelimeler: Primary headache, cluster headache, trigeminal autonomic headache, migraine-like features

Özet

Amaç: Trigeminal otonomik baş ağrıları, kafa çiftlerinin otonom uyarılmasıyla ortaya çıkan primer baş ağrısı grubudur. En sık görülen tipi küme baş ağrısıdır (KB). Bu çalışmada KB’nin klinik bulgularının ve ağrı karakterinin incelenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Eğitim araştırma hastanesi baş ağrısı polikliniklerine 2010-2020 arasında başvurmuş, Uluslararası Baş Ağrısı Sınıflaması-3β versiyonuna göre, KB tanısı ile en az 1 yıldır takip edilen hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastaların sosyodemografik özellikleri, ağrı özellikleri, kullanılan tedaviler retrospektif olarak incelendi. Ağrı klinikleri ile sosyodemografik özellikler ve ağrı özelliklerine etki edebilecek faktörler karşılaştırıldı.

Bulgular: Çalışmaya 32 hasta alındı. Yirmi beş erkek, yedi kadın hastanın yaş ortalaması 41,8 (23-68), hastalığın başlangıç yaş ortalaması 31,7 (15-65) idi. Gözde yaşarma ve ardından gözde kızarma en sık görülen otonom bulguları oluşturmaktaydı. Ağrı özellikleri cinsiyetlere göre karşılaştırıldığında ağrı karakteri, ağrılı taraf, başlangıç ayı, eşlik eden otonomik bulgular, ağrı süresi ve ağrının gün içindeki oluşum saati arasında istatistiksel anlamlılık tespit edilmedi (sırasıyla; p=0,166, p=0,572, p=0,562, göz p=0,495, şakak p=0,364, alın p=0,602, p=0,650, p=0,394). Dokuz hastada migren benzeri özellikler (MLF) bulunmaktaydı. MLF eşik eden hastaların ağrı süresi 1,14±0,6 ay olarak bulundu ve bu sürenin diğer hastaların sonuçlarına göre daha uzun olduğu izlendi. Ancak iki grup kıyaslandığında ağrı süresi dahil ağrı özellikleri, başlangıç yaşı, aile öyküsü, arasında istatistiksel anlamlı fark gözlenmedi.

Sonuç: Bu çalışmada KB’nin klinik bulguları gözden geçirildi. Özellikle eşlik edebilen migren benzeri bulgular nedeniyle tanı almada gecikme yaşanması, KB’nin tanımlanmasında farkındalığın artmasının önemini göstermektedir.