Antibiyotik Kısıtlama Politikasının Nöroloji Kliniğindeki Etkisi

Özet

Bilimsel Zemin: Antibiyotikler, ülkemizde en sık reçete edilen ilaçlar arasındadır. Hastaneye kabul edilen hastaların yaklaşık %30'unda antibiyotik kullanılmasına karşın, bu hastaların %45'inde yanlış kullanım mevcuttur. Antibiyotiklerin yaygın ve yanlış kullanımı mikroorganizmalarda direnç gelişimi, ekonomik yük, toksisite ve ekolojik değişiklikler gibi istenmeyen sonuçlar doğurmaktadır. Amaç: Nöroloji Kliniğinde Sağlık Bakanlığı'nın 2003 Nisan ayında uygulamaya koyduğu antibiyotik kısıtlama politikası öncesi ve sonrası ardışık üç günlük antibiyotik kullanım yoğunluğunu, maliyeti ve Enfeksiyon Hastalıkları konsültasyon hizmetinin etkisini karşılaştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Bölgesel hizmet veren 1050 yataklı hastanemizin 40 yataklı Nöroloji Kliniği çalışma kapsamına alındı. Bu yeni uygulamayla Piperasilin-tazobaktam, tikarsilin-klavunat, meropenem, imipenem, glikopeptid ve amfoterisin-B gibi ilaçların kullanımı Enfeksiyon Hastalıkları konsültasyonuna bağlanmıştır. Antibiyotik kullanım yoğunluğu "Antibiyotik Tüketim indeksi" (ATİ) ile ölçülmüştür. Sonuçlar: Yeni uygulama öncesi yapılan ardışık üç günlük çalışmada Nöroloji Kliniğinin ATİ değeri 69.4 TGD/100YG iken yeni uygulama sonrası ATİ 68,8 olarak bulundu. Kullanımında kısıtlama getirilen antibiyotiklerin ATİ değerinde sayısal olarak belirgin bir düşüş saptandı. Kısıtlama öncesi üç günlük dönemde Nöroloji Kliniğine yapılan Enfeksiyon Hastalıkları konsültasyonu sayısı dört iken, kısıtlama sonrası dönemde yapılan konsültasyon sayısının 13 olduğu saptandı. Antibiyotik kısıtlamasına gidilirken hastane enfeksiyonu gelişimi oranında da bir artış görülmedi. Üç günlük kısıtlama sonrası kullanılan antibiyotiklerin maliyetinden 200 Amerikan Doları (USD) tasarruf elde edildi. İzlenimler: Nöroloji Kliniğinde, Enfeksiyon Hastalıkları konsültasyonunun artırılması ile gereksiz antibiyotik kullanımının azaldığı görüldü.