Migren Atağında Ergotamin Tartarat Kullanımı ve Tolerans Gelişimi

Özet

Bilimsel zemin: Migren, nörolojik, otonomik ve gastrointestinal değişikliklerin çeşitli kombinasyonlarının eşlik ettiği primer epizodik bir baş ağrısı bozukluğudur. Bireyin yaşam kalitesinde ve sosyoekonomik düzeyinde düşüşe yol açan ciddi migren ataklarının akut tedavisinde nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar, basit veya kombinasyon analjeziklerinin yetersiz kalması nedeniyle triptan, dihidroergotamin ve ergotamin gibi migren spesifik ajanlar önerilmektedir. Amaç: Bu çalışmanın amacı migren tanısı almış ve ergotamin tartarat kullanmış hastaların retrospektif olarak değerlendirilerek, ergotamin kullanımına bağlı görülebilecek olası yan etkilerin ve tolerans gelişiminin incelenmesidir. Gereç ve yöntemler: Fakültemiz baş ağrısı polikliniğinde IHS kriterlerine göre migren tanısı almış ve hayatlarının bir döneminde ergotamin tartarat kullanmış olan 205 hasta retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Bu hastalarda ergotamin tartarat kullanımına bağlı tolerans gelişimi, aşırı kullanım ve yan etkiler incelenmiştir. Sonuçlar: Hastaların ortalama hastalık süreleri 10.83±5.02 yıl (3-30 yıl), ortalama ergotamin tartarat kullanım süreleri 2.46± 1.29 yıldır (1-10 yıl). Hastaların 118'inde (%57.5) ortalama 1.96± 1.04 (1-7) yılda tolerans geliştiği saptanmıştır. Bu hastaların 76'sının (%64.4) kullandıkları dozu artırırken, geri kalan 42'sinin (%35.6) ise ihtiyaç duymalarına rağmen kullandıkları dozu artırmadıkları görülmüştür. Doz artışına giden hastaların başlangıçta kullandıkları ortalama doz 5.92±2.12 (1-10) tablet iken, tolerans gelişimi sonrası kullandıkları ortalama doz 20.63±8.21 (8-30) tablet olarak bulunmuştur. Hastaların 87'si (%42.5), ortalama 1.96±1. 10 yılda (1-5 yıl) yan etkiler nedeniyle, doz artışı yapmaksızın ergotamin tartarat kullanımını bırakmışlardır. Saptanan yan etkileri bulantı-kusma (% 14.6), sedasyon (% 10.2), hipertansiyon (%6.3), miyalji (%4.8), miyokard infarktüsü (%2.9), diyare (%2.4) ve bradikardi (% 1.3) olarak özetlemek mümkündür. İzlenimler: Migren tekrarlayan baş ağrısı atakları ile seyreden kronik bir hastalıktır. Atak tedavisi gereksinimi olan ve basit analjeziklere yanıt vermeyen hastalarda tedaviye direnç, rekürren baş ağrıları ve kronik günlük baş ağrısına dönüşüm daha sıktır. Bu tür potansiyel risk altında olan hastalarda atak tedavisi planlarken, sık kullanıma bağlı olarak tolerans gelişimi ve yan etki riskinin artabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Triptanların kullanımından önceki dönemlerde iyi bir tercih olan ergotaminlerin, özellikle sık hekim kontrolü olmayan hastalarda geri dönüşü zor karmaşık tablolara neden olabileceğini göz önünde bulundurmak önemlidir.