Serebellar Bilişsel Duygulanımsal Bozukluk
Feray Güleç1, Serhan Işıklı2, Çağdaş Eker2, Süha Özaşkınlı2
1Ege Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı, İzmir
2Ege Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı, İzmir
Anahtar Kelimeler: Serebellum, kafa travması, yürütücü işlevler, serebellar bilişsel duygulanımsal bozukluk.
Özet
Bilimsel zemin: Serebellumun geleneksel olarak motor kontrol ve koordinasyona indirgenmiş olan rolü, onun duygudurum ve bilişsel işlevler üzerindeki etkisini ortaya koyan yeni veriler ışığında son yirmi yıldır şekil değiştirmeye başlamıştır. Serebellumun bilişsel-yürütücü işlevler ve duygudurum üzerindeki etkilerine ilişkin veriler ve bu konuyla ilgili çalışmalar giderek artmaktadır.
AMAÇ: Bu yazının amacı serebellumun bilişsel ve davranışsal işlevler üzerindeki etkisine dikkat çekmektir.
OLGU: Kafa travması ardından gelişen, ani başlangıçlı ve kalıcı frontal-yürütücü işlev bozukluğu, psikomotor yavaşlama, duygulanımsal değişkenlik ve unutkanlık yakınmaları olan, 46 yaşında bir erkek olgu bildirilmiştir. Hastanın kranial MRG tetkiki ile sol serebellar hemisferik lezyonu olduğu ortaya konmuştur. Hastada gözlenen dikkat, yürütücü işlevler, duygulanım ve bellekteki bozulmalar nedeniyle olgu serebellar bilişsel duygulanımsal bozukluk olarak değerlendirilmiştir.
SONUÇ: Olgumuzda mevcut klinik tablo serebellumun mental fonksiyonlardaki düzenleyici rolü ile örtüşmektedir. Serebellar patolojiye bağlı bilişsel bozukluklar, prefrontal korteks gibi kortikal alanlar ile serebellum arasındaki karmaşık bağlantıların hasarı sonucunda, serebellumun değişik kortikal alanlardan gelen bilgiyi işleyerek sağladığı bilişsel kontrolün bozulmasına bağlı gelişiyor olabilir.