Hütbat Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Bilimsel Araştırma Topluluğu1, Aslı Kurne2, Murat Terzi4, Özcan Ertürk5, Musa Onar4, Bahar Güçiz Doğan3, Rana Karabudak2

1Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 5 Öğrencileri, Ankara
2Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, Ankara
3Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara
4Samsun On Dokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Samsun
5Özel Bayındır Hastanesi, Ankara

Anahtar Kelimeler: multipl skleroz, otoimmün hastalık, birinci derece akrabalık, romatoit artrit, psöriazis

Özet

AMAÇ: Otoimmün yolaklarla gittiği düşünülen bir hastalık olan Multipl Skleroz (MS) benzer yolakları kullanan otoimmün hastalıklarla birlikte görülebilmektedir.

AMAÇ: Bu tanımlayıcı çalışmada Ankara ve Samsun merkezlerinde takip edilen MS hastalarının kendilerinde ve birinci derece yakınlarında görülen otoimmün hastalık ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.

YÖNTEMLER: Çalışmaya 784 MS hastası dahil edilmiştir. Çalışmada anket uygulaması kullanılmış ve kayıtlı hastaların dosyaları taranmıştır. Düzenlenen ankette, hem hastaların kendilerinde hem de 1. derece yakınlarında, MS hastalarında yüzdesinin arttığı düşünülen 13 spesifik otoimmün hastalık sorgulanmıştır. Veriler dosya taraması ve anket sorgulaması olarak ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Elde edilen Ankara ve Samsun merkezi sonuçları karşılaştırılmıştır.

BULGULAR: Çalışmada anket kapsamındaki kişilerden Ankara merkezinde 9’unda (%5,3) ek otoimmün hastalık, 26 (%15,3) hastanın akrabasında otoimmün hastalık saptanmıştır; bu veriler Samsun merkezinde sırasıyla 8 (%17,4) ve 21 (%45,7)’dir. Samsun merkezinde hem ek otoimmün hastalık hem de akrabalardaki otoimmün hastalık yüzdesinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Psöriazis Samsun merkezinde en çok görülen hastalık olup Ankara’da da en çok görülenler arasındadır. Akrabalar arasında en fazla izlenen otoimmün hastalık Ankara merkezinde MS (%5,9), Samsun merkezinde romatoid artrittir (%32,6). Dosya taraması sonuçlarında ise MS hastalarındaki ek otoimmün hastalık yüzdeleri Ankara’da %2,9, Samsun’da %5,2’dir. Ankara merkezinde otoimmün tiroid hastalığı (Graves ve Hashimoto hastalıkları), Samsun merkezinde Behçet hastalığı en çok görülen hastalıktır.

Tüm grupta kadın hastalarda (%17,4) ve ailelerindeki otoimmün hastalık yüzdesinin erkek hasta (%5,3) ve akrabalarından yüksek olduğu görülmüştür.

SONUÇ: Çalışmada MS hastalarında ek otoimmün hastalık bulunma yüzdesi ile MS hastalarının ailelerinde otoimmün hastalık bulunma yüzdesinin yüksek olduğu görülmüştür. Psöriazis her iki merkezde de en çok görülen hastalıklardandır. Akrabalar arasında ise MS ve romatoid artritin en çok görülen otoimmün hastalık olduğu gözlenmiştir.