COVID-19 Pandemi Sürecinde Nöroloji Yoğun Bakımda Hasta Yönetimi
Fergane Memmedova, Semra Arı Sevingil
, Fatma Altuntaş Kaya
, Fatma Ger Akarsu
, Zaur Mehdiyev
, Ulviyyat Jafarova
, Özlem Aykaç
, Atilla Özcan Özdemir
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı. Eskişehir, Türkiye
Anahtar Kelimeler: COVID-19, nöroyoğun bakım, inme, epilepsi, ensefalopati, miyastenia gravis
Özet
Amaç: Bu çalışmada yoğun bakım ünitesine (YBÜ) yatan nörolojik manifestasyonları olan koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) hastalarının verilerini değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya nöroloji YBÜ’de nörolojik manifestasyonlar ile yatan COVID-19 hastalarının verileri dahil edildi. Hastaların demografik özellikleri, risk faktörleri, laboratuvar sonuçları, tedavi yöntemleri, mekanik ventilasyon süreçleri, O2 ihtiyacını karşılayan non-invazif yöntemlerin kullanımı, taburculuk ve 3. ayda klinik sonlanım oranları, ölüm oranları değerlendirildi.
Bulgular: Çalışmaya nörolojik prezentasyonu olan toplam 25 COVID-19 hastası dahil edildi. Hastaların yaş ortalaması 66,76±12,93 (36-83) idi. Yüzde 52 oranını erkek cinsiyet oluşturuyordu. Hastaların %96’sında polimeraz zincir reaksiyonu testi pozitif, %92 oranında akciğer tutulumu vardı. Hastaların komorbitesini %48 hipertansiyon, %28 diabetes mellitus ve koroner arter hastalığı, %20 serebrovasküler hastalık, %20 kanser, %12 kronik obstriktif akciğer hastalığı oluşturdu. Hastaların %72’si inme ile prezente olan COVID-19 grubundan oluşuyordu. Yüzde 12 ensefalopati tablosunda gelen COVID-19 hastalarından, %8 epilepsi ve miyastenia gravis semptomları ile gelen hastalardan oluşuyordu. Hastaların ortalama YBÜ yatış süresi 13,16±12,44 gündü. Hastaların %56’sı yüksek mekanik ventilatör ayarlarında, senkronize intermittent mekanik ventilasyon modunda takip edildi. Entübasyon gün sayısı 9,5±12,26 idi. Hastaların tümüne favipravir ve antiagregan, %92’sine steroid ve antibakterial tedavi, %52’sine antiagregan, %20’sine plazma tedavisi, %8’ine sitokin filtiresi ve immünoglobulin tedavisi, %4’üne monoklonal antikor tedavisi uygulandı. Hastaların yatışı sürecinde ölümle sonuçlanma oranı %48, iyi klinik sonlanım oranı %36, saptandı.
Sonuç: Nörolojik belirtilerle gelen COVID-19 hastalarının hastane içi tedavi ve takip sürecinde, aynı zamanda taburculuklarında kötü klinik sonlanım oranları yüksek görülmektedir.