COVID-19 Pandemi Sürecinde Nöroloji Yoğun Bakımda Hasta Yönetimi
Fergane Memmedova, Semra Arı Sevingil, Fatma Altuntaş Kaya, Fatma Ger Akarsu, Zaur Mehdiyev, Ulviyyat Jafarova, Özlem Aykaç, Atilla Özcan Özdemir
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı. Eskişehir, Türkiye
Anahtar Kelimeler: COVID-19, nöroyoğun bakım, inme, epilepsi, ensefalopati, miyastenia gravis
Özet
Amaç: Bu çalışmada yoğun bakım ünitesine (YBÜ) yatan nörolojik manifestasyonları olan koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) hastalarının verilerini değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya nöroloji YBÜ’de nörolojik manifestasyonlar ile yatan COVID-19 hastalarının verileri dahil edildi. Hastaların demografik özellikleri, risk faktörleri, laboratuvar sonuçları, tedavi yöntemleri, mekanik ventilasyon süreçleri, O2 ihtiyacını karşılayan non-invazif yöntemlerin kullanımı, taburculuk ve 3. ayda klinik sonlanım oranları, ölüm oranları değerlendirildi.
Bulgular: Çalışmaya nörolojik prezentasyonu olan toplam 25 COVID-19 hastası dahil edildi. Hastaların yaş ortalaması 66,76±12,93 (36-83) idi. Yüzde 52 oranını erkek cinsiyet oluşturuyordu. Hastaların %96’sında polimeraz zincir reaksiyonu testi pozitif, %92 oranında akciğer tutulumu vardı. Hastaların komorbitesini %48 hipertansiyon, %28 diabetes mellitus ve koroner arter hastalığı, %20 serebrovasküler hastalık, %20 kanser, %12 kronik obstriktif akciğer hastalığı oluşturdu. Hastaların %72’si inme ile prezente olan COVID-19 grubundan oluşuyordu. Yüzde 12 ensefalopati tablosunda gelen COVID-19 hastalarından, %8 epilepsi ve miyastenia gravis semptomları ile gelen hastalardan oluşuyordu. Hastaların ortalama YBÜ yatış süresi 13,16±12,44 gündü. Hastaların %56’sı yüksek mekanik ventilatör ayarlarında, senkronize intermittent mekanik ventilasyon modunda takip edildi. Entübasyon gün sayısı 9,5±12,26 idi. Hastaların tümüne favipravir ve antiagregan, %92’sine steroid ve antibakterial tedavi, %52’sine antiagregan, %20’sine plazma tedavisi, %8’ine sitokin filtiresi ve immünoglobulin tedavisi, %4’üne monoklonal antikor tedavisi uygulandı. Hastaların yatışı sürecinde ölümle sonuçlanma oranı %48, iyi klinik sonlanım oranı %36, saptandı.
Sonuç: Nörolojik belirtilerle gelen COVID-19 hastalarının hastane içi tedavi ve takip sürecinde, aynı zamanda taburculuklarında kötü klinik sonlanım oranları yüksek görülmektedir.