Parkinson Hastalığında Homozigot PARK7 Mutasyonu: İki Kardeş Olgu Sunumu
Hülya Apaydın1, Sibel Özekmekçi1, Derya Uludüz1, Yasuko Hatano2, Yoshikuni Mizuno2, Nobutaka Hattori2
1İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
2Juntendo Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Kliniği, Tokyo, Japonya
Anahtar Kelimeler: PARK7, DJ-1 geni, erken başlangıç, otozomal resesif parkinsonizm, distoni, motor komplikasyonlar, psikoz, dürtü kontrol bozukluğu
Özet
AMAÇ: Parkinson hastalığında (PH) son yıllarda yoğunlaşan genetik araştırmalar, parkin (PARK2), DJ-1 (PARK7) ve PINK-1 (PARK6) mutasyonlarının erken yaşta başlayan otozomal resesif parkinsonizm tablolarına yol açabileceğini göstermiştir.
AMAÇ: Bu çalışmada, PH gelişmiş olan iki kardeşte genetik tarama ile olası mutasyonların araştırılması amaçlanmıştır.
YÖNTEMLER: Sunulan iki erkek kardeşte Parkinson hastalığı, 48 ve 56 yaşlarındayken sırasıyla servikal distoni ve sol kolda bradikineziyle, diğerinde sağ elde tremorla başlamış olup, levodopaya çok iyi semptomatik yanıt alınmıştır. Ancak ikisinde de 4. yılda diskinezi olmaksızın “doz sonu kötüleşmesi” şeklinde levodopaya bağlı motor komplikasyonlar gelişmiştir. Daha genç olan kardeşte distoniye ek olarak, psikoz ve dürtü kontrol bozukluğu semptomları da ortaya çıkmıştır. Soy geçmiş özelliği bakımından anne ve babalarının 1. derece akraba olmasının yanı sıra, babalarının da PH tanısı almış olduğu öğrenilmiştir. PH seyrinin daha yavaş olduğu büyük kardeş, Hoehn-Yahr Ölçeğine göre 2. evredeyken hastalığının 10. yılında akciğer kanseri nedeniyle vefat etmiştir. Hastalığının 7. yılında olan diğer kardeş halen polikliniğimizde izlenmektedir. Hastaların onayıyla kan örnekleri alınarak, Japonya’da Juntendo Üniversitesi genetik bölümüne analiz için gönderilmiştir. Parkin gen mutasyonu dahil olmak üzere sonra, nükleotid sekanslama yöntemiyle PARK7 lokusunda DJ-1 gen mutasyonu analiz edilmiş ve “TaqMan” gerçek zamanlı kantitatif PCR yöntemi ile değerlendirilmiştir.
BULGULAR: Her iki kardeşte yapılan genetik taramada haplotip analizinde parkin mutasyonu dışlanmış olup, PARK7 bölgesinde homozigot mutasyon varlığı tespit edilmiştir. PARK7’ye yol açan DJ-1 geni mutasyonu analizinde 1. intronda delesyon saptanmıştır.
SONUÇ: Çalışmamızda, levodopa yanıtlı, yavaş seyirli olan ve birinde psikotik semptomların da eşlik ettiği PH olan iki kardeşte seyrek rastlanan PARK7 mutasyonu saptanmıştır. Sunulan olgularımızda olduğu gibi, aile yüklülüğü bulunan ve PH gelişen hastalarda yapılan genetik incelemeler, klinik olarak heterojen özellikteki hastalığın alt gruplarının belirlenmesinde önemli katkılar sağlamaktadır.